NAXÇIVAN MUXTAR RESPUBLİKASININ SOSİAL-İQTİSADİ İNKİŞAFINA DAİR 2023–2027-Cİ İLLƏR ÜÇÜN DÖVLƏT PROQRAMI

Mündəricat
1. Qısa xülasə................................................................................................................3
2. Qlobal trendlər...........................................................................................................3
3. Mövcud vəziyyətin təhlili ............................................................................................4
4. Dövlət Proqramının məqsədi və prioritet istiqamətləri ...............................................7
5. Hədəf göstəriciləri......................................................................................................13
6. Dövlət Proqramının maliyyələşmə mənbələri ............................................................13
7. Dövlət Proqramının icrası, monitorinqi və qiymətləndirilməsi.....................................13
8. Dövlət Proqramının həyata keçirilməsinə dair Tədbirlər Planı ...................................14
_______________________________________
3
1. Qısa xülasə
Azərbaycan Respublikası regionlarının, o cümlədən Naxçıvan iqtisadi rayonunun
inkişafı ölkədə uğurla həyata keçirilən davamlı sosial-iqtisadi inkişaf strategiyasının mühüm
tərkib hissəsidir. Bu strategiyanın həyata keçirilməsində, o cümlədən bölgələrin inkişafının
yeni keyfiyyət mərhələsinə yüksəlməsində regionların sosial-iqtisadi inkişafı ilə bağlı qəbul
edilmiş dövlət proqramları xüsusi əhəmiyyət kəsb edir.
Ümummilli Lider Heydər Əliyevin Naxçıvanda fəaliyyəti dövründə Ermənistan
tərəfindən blokada şəraitində olan regionun sosial-iqtisadi vəziyyətinin yaxşılaşdırılması və
tərəqqisi üçün əhəmiyyətli tədbirlər görülmüş, aqrar islahatlar reallaşdırılmış, infrastrukturun
inkişafı istiqamətində mühüm işlər həyata keçirilmişdir. Məhz Ulu Öndərin siyasəti sayəsində
bölgənin inkişafının və sabitliyinin davamlılığını təmin etmək üçün regional və beynəlxalq
əlaqələr qurulmuş, sonrakı dövr üçün ölkəmizin bütün regionları kimi, Naxçıvanın da sosialiqtisadi inkişafında möhkəm bünövrə formalaşdırılmışdır.
2020-ci ildə 44 günlük Vətən müharibəsi nəticəsində torpaqlarımızın işğaldan azad
edilməsi və ərazi bütövlüyümüzün bərpası ilə yaranmış yeni reallıq Orta Dəhlizin inkişaf
perspektivlərini gündəmə gətirməklə, Zəngəzur dəhlizinin açılmasını zəruri etmiş və
Naxçıvan Muxtar Respublikasının tranzit potensialını genişləndirmişdir.
Azad edilmiş ərazilərdə həyata keçirilən genişmiqyaslı tikinti-quruculuq işləri və tətbiq
olunan güzəştlər, həmçinin Zəngəzur dəhlizi vasitəsilə bu ərazilərin Naxçıvan Muxtar
Respublikası ilə nəqliyyat əlaqələrinin qurulması perspektivi analoji güzəştlərin muxtar
respublikada da tətbiqinə imkanlar yaradır.
Hazırda bu imkanlardan istifadə edərək Naxçıvanda iqtisadi inkişafın sürətləndirilməsi,
əhalinin layiqli məşğulluğu, sosial rifah halının daha da yüksəldilməsi və ekoloji
təhlükəsizliyin gücləndirilməsi istiqamətlərində işlərin yeni keyfiyyət mərhələsinə keçməsi ön
plana çıxmışdır. Mövcud potensialdan daha səmərəli istifadə etməklə bölgədə sosial-iqtisadi
inkişafın sürətləndirilməsi və davamlılığının təmin edilməsi zəruridir. Bu isə, mütəmadi
olaraq, Naxçıvan Muxtar Respublikasının sosial-iqtisadi inkişafı ilə əlaqədar kompleks
proqramların hazırlanaraq icra olunmasını nəzərdə tutur.
Yeni mərhələdə qarşıya qoyulmuş hədəflərin reallaşdırılması məqsədilə “Naxçıvan
Muxtar Respublikasının sosial-iqtisadi inkişafına dair 2023–2027-ci illər üçün Dövlət
Proqramı” (bundan sonra – Dövlət Proqramı) hazırlanmışdır.
Dövlət Proqramı Naxçıvan iqtisadi rayonuna daxil olan Naxçıvan şəhəri, Babək, Culfa,
Kəngərli, Ordubad, Sədərək, Şahbuz və Şərur rayonlarını əhatə edir.
Dövlət Proqramında Naxçıvan Muxtar Respublikasının sosial-iqtisadi inkişafının daha
da sürətləndirilməsinə nail olunması üçün məqsədlər və prioritet istiqamətlər müəyyən
edilmişdir.
Dövlət Proqramı prioritet istiqamətlər üzrə tədbirlərin maliyyələşmə mənbələrini,
regionun sosial-iqtisadi inkişafı sahəsində əldə olunacaq hədəf göstəricilərini özündə ehtiva
edir.
2. Qlobal trendlər
Regionların sosial-iqtisadi inkişafı sahəsində beynəlxalq təcrübələrin təhlili göstərir ki,
son illər ərzində regionların potensialından istifadənin səmərəliliyinin və iqtisadiyyatın
rəqabətqabiliyyətliliyinin artırılması, yaşıl iqtisadiyyatın formalaşdırılması, innovativ
yanaşmaların tətbiqi kimi məsələlər önə çəkilir. Belə ki, ölkədə regionların inkişafı sahəsində
qazanılan nailiyyətlərin daha da möhkəmləndirilməsi, həmçinin mövcud ehtiyacların təmin
edilməsi məqsədilə hazırlanan və həyata keçirilən proqramlarla yanaşı, ayrı-ayrı regionlar
və inzibati ərazi vahidləri üzrə yerli inkişaf planlarının hazırlanması və həyata keçirilməsi
daha yaxşı nəticələr əldə etməyə imkan verir.
4
Hazırda ayrı-ayrı regionlar miqyasında daha dayanıqlı və davamlı gələcək qurulması
istiqamətində iqtisadi artımın sürəti, onun keyfiyyəti və başlıca təkanverici amillərinin
hərəkətə gətirilməsi həmin bölgələrin inkişaf gündəliyində duran əsas məsələlərdir.
Bununla belə, dayanıqlı inkişafın iqtisadi, sosial və ətraf mühit komponentlərinin
ahəngdar inkişafı sahələrində standart yanaşmalar mövcud deyildir. Ona görə də tarazlı
inkişaf yolunun müəyyən edilməsində hər bir bölgənin spesifik və coğrafi xüsusiyyəti nəzərə
alınmalıdır.
Azərbaycan Respublikasında regionların inkişafı siyasəti əsas etibarilə milli
xüsusiyyətlər nəzərə alınmaqla hazırlanan regional inkişaf proqramlarına əsaslanır. Bu
proqramların icrası nəticəsində regionlarda sosial-iqtisadi və fiziki infrastruktur sahələrinin
inkişafı, beynəlxalq standartlara uyğun yeni müəssisələrin və iş yerlərinin yaradılması,
əhalinin rifahının yüksəldilməsi istiqamətində irimiqyaslı işlər görülmüş və əhəmiyyətli
nəticələr əldə olunmuşdur.
Mütərəqqi dünya təcrübəsi göstərir ki, hər bir ölkənin, onun regionlarının, şəhər və
kəndlərinin sosial-iqtisadi inkişafında çevik və səmərəli yanaşmaların və innovativ həllərin
tətbiqi mühüm rol oynayır. Dövlət Proqramı çərçivəsində qarşıya qoyulan prioritetlər
“universallıq”, “inteqrasiyalı yanaşma” və “heç kimin geridə qalmaması” kimi prinsiplərə
əsaslanan 2030-cu il Dayanıqlı İnkişaf Gündəliyinə və onun müvafiq hədəflərinə
uyğunlaşdırılmışdır. Bu istiqamətdə atılacaq addımlar sırasına, qlobal hədəflərə uyğun
olaraq, dayanıqlı iqtisadi artımın dəstəklənməsi, layiqli məşğulluq imkanlarının yaradılması,
bölgə əhalisi üçün əlçatan, etibarlı və müasir enerji xidmətləri, xüsusilə bərpa olunan enerji
mənbələrindən istifadə edilməsi, habelə təmiz enerji texnologiyalarının tətbiqi, iqtisadi
inkişafı və insan rifahını dəstəkləyən keyfiyyətli və möhkəm infrastrukturun qurulması,
habelə ekoloji ekosistemlərin dayanıqlığının təmin edilməsi kimi beynəlxalq inkişaf
prioritetləri daxil edilmişdir.
Həmçinin Dövlət Proqramı çərçivəsində mühüm hədəf göstəriciləri və gələcək
dayanıqlı inkişaf kursu müəyyən olunarkən təbii resurslardan səmərəli istifadə,
biomüxtəlifliyin qorunması və “yaşıllaşma və karbonsuzlaşma” istiqamətlərində qlobal
təşəbbüslərin məqsədləri nəzərə alınmış, smart ixtisaslaşdırma və rəqəmsallaşdırma
sahələrində müşahidə olunan innovativ tendensiyaların tətbiqi imkanları da diqqətdə
saxlanılmışdır.
Bu baxımdan Naxçıvan Muxtar Respublikasının sosial-iqtisadi inkişafı sahəsində
qarşıda duran əsas məqsəd beynəlxalq təcrübədə təsdiqini tapmış ən yaxşı təcrübələrin
tətbiqi ilə əldə olunan iqtisadi və sosial nailiyyətlərin səmərəsinin artırılmasıdır.
Dövlət Proqramı hazırlanarkən davamlı inkişaf prinsipləri, o cümlədən BMT-nin
“Dünyamızın transformasiyası: 2030-cu ilədək Dayanıqlı İnkişaf Gündəliyi” ilə müəyyən
olunan Dayanıqlı İnkişaf Məqsədləri, həmçinin mütərəqqi beynəlxalq təcrübə və Naxçıvan
Muxtar Respublikasının sosial-iqtisadi potensialı və ehtiyaclara əsaslanan çağırışlar nəzərə
alınmışdır.
3. Mövcud vəziyyətin təhlili
3.1. Əldə olunmuş nailiyyətlər
Ölkədə regionların hərtərəfli inkişafı sahəsində 2004-cü ildən başlanılmış
məqsədyönlü tədbirlər nəticəsində Naxçıvan Muxtar Respublikasında görülmüş işlər
infrastruktur layihələrinin həyata keçirilməsinə, Naxçıvan Muxtar Respublikasında
qazlaşdırmanın tam təmin edilməsinə, enerji təchizatının yaxşılaşdırılmasına, müasir
yolların inşasına, sosial infrastruktur obyektlərinin tikintisinə, yeni müəssisələrin
yaradılmasına və iş yerlərinin açılmasına səbəb olmuşdur.
Naxçıvan Muxtar Respublikasında sənaye sahəsində fəaliyyət göstərən mikro, kiçik və
orta sahibkarların fəaliyyətinin dəstəklənməsi, sənayenin davamlı inkişafının təmin edilməsi
və əhalinin istehsal sahəsində məşğulluğunun artırılması məqsədilə Azərbaycan
5
Respublikası Prezidentinin 2019-cu il 13 sentyabr tarixli 831 nömrəli Fərmanı ilə Şərur
Sənaye Məhəlləsi yaradılmış, investisiya fəaliyyətinin genişləndirilməsi və təşviqi,
iqtisadiyyata sərmayə qoyuluşunun stimullaşdırılması üçün son 5 il ərzində 18 sahibkarlıq
subyektinə 24 investisiya təşviqi sənədi təqdim edilmişdir. İnvestisiya təşviqi sənədi
çərçivəsində idxal olunan 77,9 milyon manat dəyərində avadanlığa gömrük və vergi
güzəştləri tətbiq edilmişdir.
İxracın stimullaşdırılması məqsədilə müxtəlif ölkələrdə keçirilmiş tədbirlərdə yerli
sahibkarlıq subyektinin dövlət dəstəyi ilə iştirakı təmin edilmiş və istehsal olunan məhsullar
nümayiş etdirilmişdir.
Ötən dövrdə torpaqların suvarma və meliorasiya təminatının yaxşılaşdırılması, torpaq
və su ehtiyatlarından səmərəli istifadə edilməsi istiqamətində tutumu 100 milyon kubmetr
olan Heydər Əliyev su anbarı istifadəyə verilmişdir.
Elektrik enerjisi təchizatının yaxşılaşdırılması istiqamətində 169,8 meqavat gücündə
10 elektrik stansiyası, o cümlədən 87 meqavat gücündə Naxçıvan Modul Elektrik Stansiyası,
4,5 meqavat gücündə Heydər Əliyev su anbarı üzərində su elektrik stansiyası, Ordubad
rayonunda Gilançay üzərində 20 meqavat gücündə “Biləv” su elektrik stansiyası, Şərur
rayonu ərazisində 20,5 meqavat gücündə “Arpaçay-1” və 1,4 meqavat gücündə
“Arpaçay-2” su elektrik stansiyaları, Babək rayonunun Xalxal kəndi ərazisində 22 meqavat
gücündə Naxçıvan günəş elektrik stansiyası, Kəngərli rayonunda 5 meqavat gücündə, Şərur
rayonunda 8 meqavat gücündə günəş elektrik stansiyaları, Culfa rayonunda 1,1 meqavat
gücündə Külək-Günəş Hibrid Elektrik Stansiyası və 0,3 meqavat gücündə Culfa külək
elektrik stansiyası istifadəyə verilmişdir.
Təbii qazla təchizat tam olaraq başa çatdırılmış, 27 kilometr uzunluğunda
Naxçıvan–Şahbuz ortatəzyiqli və 82,2 kilometr uzunluğunda Naxçıvan–Sədərək
yüksəktəzyiqli magistral qaz kəmərləri tikilib istifadəyə verilmişdir.
Naxçıvan şəhərinin və onun inzibati ərazisinə daxil olan yaşayış məntəqələrinin
əhalisini içməli su və kanalizasiya xidməti ilə təmin etmək üçün gün ərzində 40 min kubmetr
sutəmizləmə və 32 min kubmetr tullantı sutəmizləmə gücünə malik olan qurğular və ümumi
tutumu 25 min kubmetr olan 3 su anbarı tikilmişdir. Naxçıvan şəhərində, Əliabad
qəsəbəsində, Tumbul, Hacıniyyət, Qaraçuq, Qaraxanbəyli və Bulqan kəndlərində su xətti və
kanalizasiya şəbəkəsi quraşdırılmışdır.
Rabitə və informasiya texnologiyalarının tətbiqi sahəsində 1685,7 kilometr fiber-optik
xətt çəkilmiş, 160 avtomat telefon stansiyası (ATS) quraşdırılmış, 87 ATS rekonstruksiya
olunmuş, 223 ATS tam elektronlaşdırılmışdır.
Naxçıvan Hava Limanı regionun aviasiya nəqliyyat əlaqəsi üçün yeganə vasitə olmuş
və 2004-cü ildən Beynəlxalq Hava Limanı statusu qazanmışdır.
Son on il ərzində şəhid ailələrinə, müharibə ilə əlaqədar əlilliyi olanlara və digər
imtiyazlı şəxslərə 120 mənzil və 280 minik avtomobili verilmişdir. Ölkədə 2017-ci ildən
həyata keçirilən özünüməşğulluq proqramına Naxçıvan Muxtar Respublikası üzrə 1320 ailə
cəlb edilmişdir.
Ötən müddətdə Ağbulaq istirahət və xizək mərkəzi, Duzdağ fizioterapiya mərkəzi və
digər turizm obyektləri fəaliyyətə başlamış, regionda fəaliyyət göstərən mehmanxanaların
sayı 10-a çatdırılmışdır.
Ətraf mühitin mühafizəsi, yaşıllaşdırma, yol kənarlarında meşə zolaqlarının salınması
istiqamətində işlər görülmüş, eləcə də Arazboyu Dövlət Təbiət Yasaqlığı, Arpaçay Dövlət
Təbiət Yasaqlığı və Akademik Həsən Əliyev adına Azərbaycan Respublikasının Zəngəzur
Milli Parkı yaradılmışdır.
Regionların sosial-iqtisadi inkişafı sahəsində qəbul edilmiş dövlət proqramlarının icrası
nəticəsində bölgədə idman obyektləri, mədəniyyət müəssisələri tikilmiş və ya təmir olunmuş,
müasir standartlara uyğun təhsil və səhiyyə müəssisələri əhalinin istifadəsinə verilmişdir.
6
3.2. Mövcud çağırışlar
3.2.1. Naxçıvan Muxtar Respublikasında iqtisadi və sosial sahələrdə əldə olunan
nailiyyətlərin daha da möhkəmləndirilməsi, eləcə də regionun potensialından istifadənin
səmərəliliyinin və iqtisadiyyatın rəqabətqabiliyyətliliyinin artırılması üçün müasir çağırışlara
və yanaşmalara əsaslanan aşağıdakı tədbirlərin həyata keçirilməsi zəruri hesab olunur:
1. biznes mühitinin daha da yaxşılaşdırılması üçün sahibkarlara icazə və lisenziyaların
vahid mərkəzdən verilməsi, “Lisenziyalar və icazələr portalı”nın fəaliyyətə başlaması,
satınalmaların elektron portal vasitəsilə təşkili, sahibkarlıq subyektlərində aparılan
yoxlamaların vahid reyestrinin formalaşdırılması, rəqabət mühitinin sağlamlaşdırılması,
bank və sığorta filialları şəbəkəsinin genişləndirilməsi, dövlət orqanlarının (qurumlarının)
tabeliyində fəaliyyət göstərən istehsal və xidmət sahələrinin özəlləşdirilməsi;
2. ölkədə tətbiq olunan dövlət xidmətlərinin Naxçıvan Muxtar Respublikasında da tam
tətbiq olunması, “ASAN xidmət”, “DOST” və digər mərkəzlərin fəaliyyətə başlaması və
nəticədə dövlət xidmətlərinə əlçatanlığın artırılması;
3. Naxçıvan Muxtar Respublikası ərazisində olan təbii ehtiyatlar (əlvan metallar)
hesabına hasilat sənayesinin inkişaf etdirilməsi;
4. xammal bazası əsasında yeni sənaye sahələrinin (tikinti materialları, qida məhsulları
istehsalı və s.) qurulması və mövcud sənaye müəssisələrinin fəaliyyətinin genişləndirilməsi,
habelə ayrı-ayrı sahələrdə güzəştlərin tətbiqinin nəzərdə tutulduğu sənaye zonasının
yaradılması;
5. elektrik enerjisinin istehsalı və ixracı üzrə mövcud potensialdan istifadə etməklə
yeni bərpa olunan enerji (əsasən, günəş) stansiyalarının, həmçinin istilik elektrik
stansiyalarının tikintisi və eyni zamanda, tezlik tənzimlənməsinin dayanıqlığının təmini,
mövcud elektrik stansiyalarının və şəbəkəsinin təmiri, avtomatlaşdırılmış idarəetmə
sisteminin qurulması;
6. Naxçıvan Muxtar Respublikasının ərazisində Türkiyə sərhədinədək 18 km magistral
boru kəmərinin çəkilməsi ilə Naxçıvan Muxtar Respublikasının Türkiyənin qaz şəbəkəsi ilə
əlaqələndirilməsi və nəticədə qaz təminatının dayanıqlığının təmin edilməsi;
7. kənd təsərrüfatının inkişafında suvarma suyunun əhəmiyyətini nəzərə alaraq
bölgədə suvarma şəbəkələrinin yenilənməsi, müasir suvarma sistemlərindən istifadənin
genişləndirilməsi;
8. duz yataqları, mineral sular, tarixi və dini abidələr, ekoturizm üçün təbii əlverişli
şəraitin olması nəzərə alınaraq, Naxçıvan Muxtar Respublikasında əlavə dəyər yaradılması
baxımından turizm infrastrukturunun qurulması və bu sahənin təbliği;
9. xarici dövlətlərlə sərhəddə yerləşməsi nəzərə alınmaqla, Naxçıvan Muxtar
Respublikasında vergi və gömrük güzəştləri müəyyən edilməklə rəqabətqabiliyyətli ticarət
qovşağının yaradılması imkanının dəyərləndirilməsi;
10. Naxçıvan Muxtar Respublikasında turistlərə və ticarət məqsədilə oraya gələcək
şəxslərə göstərilən xidmətlərin keyfiyyətinin yüksəldilməsi üçün müasir tipli ictimai-iaşə
obyektlərinin, istirahət və əyləncə mərkəzlərinin sayının artırılması və xidmət səviyyəsinin
yüksəldilməsi;
11. Naxçıvan Muxtar Respublikasında infrastruktur təminatının yaxşılaşdırılması, o
cümlədən əhalinin fiber-optik və mobil internet xidmətlərinə çıxış səviyyəsinin yüksəldilməsi
və dayanıqlığının təmin edilməsi, kəndlərdə içməli su təminatının artırılması;
12. Naxçıvan Muxtar Respublikasında istehsal olunan məhsulların digər regionlara
daşınması zamanı yaranan nəqliyyat xərcləri üçün xüsusi güzəştlər sisteminin
formalaşdırılması, dəmir yolu stansiyalarının və dəmir yolu xətlərinin beynəlxalq tələblərə
uyğun yenidən qurulması;
13. Naxçıvan Muxtar Respublikasında təhsil, səhiyyə, mədəniyyət və idman
sahələrində göstərilən xidmətlərin keyfiyyətinin və əhatə dairəsinin artırılmasına, ixtisaslı
kadrların yetişdirilməsinə ehtiyac duyulur. Burada özəl təhsil və səhiyyə müəssisələrinin
7
yaradılması bu sahədə göstərilən xidmətlərin keyfiyyətinin yüksəlməsinə də zəmin
yaradacaqdır.
3.2.2. Mövcud vəziyyətin təhlilində, hədəflərin və prioritet istiqamətlərin
müəyyənləşdirilməsində GZİT (Güclü və Zəif tərəflər, İmkanlar və Təhlükələr) təhlilindən
istifadə edilmişdir. Naxçıvan Muxtar Respublikasının mövcud sosial-iqtisadi vəziyyətinin
GZİT təhlili aşağıdakı kimidir:
Güclü tərəflər Zəif tərəflər
- təbii ehtiyatlar və xammal bazası;
- bərpa olunan enerji potensialı (günəş və
külək enerjisi);
- sahibkarlığın inkişafına, ixracın
stimullaşdırılmasına və əlverişli
investisiya mühitinin yaradılmasına
dövlət dəstəyi;
- beynəlxalq hava limanı;
- xarici ticarət üçün əlverişli iqtisadicoğrafi mövqe
- dövlət xidmətlərinə əlçatanlıq səviyyəsinin
aşağı olması;
- əlverişli biznes mühitini formalaşdıran
zəruri təşviqlərin azlığı;
- maliyyəyə çıxış imkanlarının məhdudluğu;
- regionun enerji təchizatı və kommunikasiya
xətlərinin aşağı səviyyədə diversifikasiya
olunması, elektrik xətlərinin istismar
müddətinin başa çatması;
- kənd təsərrüfatı və digər sahələr üzrə
infrastruktur və su təminatı sistemində
çatışmazlıqlar
- ölkənin digər əraziləri ilə birbaşa quru
nəqliyyat əlaqəsinin olmaması
İmkanlar Təhlükələr
- mühüm enerji və nəqliyyat dəhlizlərinə
yaxınlıq, xüsusilə, Zəngəzur dəhlizi
vasitəsilə Orta Dəhlizlə logistik bağlantı;
- rəqabətqabiliyyətli turizm potensialı;
- ixracyönlü sənaye sahələrinin inkişafı
perspektivləri;
- xarici investisiyaların cəlb olunması;
- xarici ticarətin inkişafı;
- dövlət–özəl tərəfdaşlığı modelinin
tətbiqi;
- ölkədə mövcud xidmət mexanizmlərinin
(dövlət, maliyyə və bank xidmətləri)
tətbiqi;
- regionun enerji təchizatı və
kommunikasiya xətlərinin dayanıqlığının
artırılması
- büdcə transferləri payının yüksək olması;
- ixrac bazarlarının coğrafi
diversifikasiyasının məhdud olması;
- istehsal olunan məhsulların beynəlxalq
bazarlarda rəqabət üstünlüyünün itirilməsi
təhlükəsi;
- qlobal iqlim dəyişikliyi təsirləri, xüsusilə
əkinəyararlı torpaq sahələrinin
səhralaşması və deqradasiyası;
- əhalinin digər regionlara və xarici ölkələrə
miqrasiyası
GZİT təhlil əsasında “Güclü tərəflər”in verdiyi üstünlük və “İmkanlar”ın yaratdığı
fürsətlərdən bəhrələnərək “Zəif tərəflər” inkişaf etdiriləcək və “Təhlükələr”in mümkün neqativ
təsirləri minimuma endiriləcəkdir.
4. Dövlət Proqramının məqsədi və prioritet istiqamətləri
4.1. Dövlət Proqramının məqsədi davamlı iqtisadi artımın təmin edilməsi və
vətəndaşların həyat səviyyəsinin yaxşılaşdırılması sayəsində Naxçıvan Muxtar
Respublikasının sosial-iqtisadi inkişafının sürətləndirilməsini və ölkə iqtisadiyyatına tam
inteqrasiyasını təmin etməkdən ibarətdir.
Bu məqsədə nail olmaq üçün 2023–2027-ci illər üçün 11 prioritet istiqamət müəyyən
olunmuş və Dövlət Proqramının həyata keçirilməsi ilə bağlı icrası planlaşdırılan bütün
8
tədbirlər həmin prioritet istiqamətlər üzrə qruplaşdırılmışdır. Belə ki, Naxçıvan Muxtar
Respublikasının iqtisadi-coğrafi mövqeyindən, təbii ehtiyatlarından, sosial-iqtisadi
potensialından və tranzit imkanlarından səmərəli istifadə etməklə mövcud çatışmazlıqların
aradan qaldırılması və iqtisadi inkişafının sürətləndirilməsi ilə bağlı tədbirlər sözügedən
prioritet istiqamətlər nəzərə alınmaqla gerçəkləşdiriləcəkdir.
4.1.1. Prioritet 1. Əlverişli biznes mühitinin yaradılması
Naxçıvan Muxtar Respublikasında iqtisadi inkişafın sürətləndirilməsi və iqtisadi
canlanmanın təşviqi üçün əlverişli biznes mühitinin formalaşdırılması bu sahədə
prosedurların sadələşdirilməsi və asanlaşdırılması məqsədilə tədbirlərin icrası vasitəsilə
həyata keçiriləcəkdir. Burada azad iqtisadi zonanın yaradılması ticarət və logistika
imkanlarını genişləndirməklə Naxçıvan Muxtar Respublikasının investisiya cəlbediciliyini
artıracaq və iqtisadiyyatın inkişafına əhəmiyyətli töhfə verəcəkdir.
Həmçinin hüquqi və fiziki şəxslərə vergi və digər güzəştlərin tətbiq edilməsi ilə özəl
sektorun inkişafına nail olunacaqdır. Bundan başqa, sosial sığorta ödənişlərinin tam və ya
qismən dövlət tərəfindən subsidiyalaşdırılması nəzərdən keçiriləcəkdir.
Eyni zamanda, Naxçıvan Muxtar Respublikasında əhalinin məşğulluğunun artırılması
məqsədilə yerli və xarici investisiyaların cəlb edilməsi ilə bağlı tədbirlər görüləcəkdir.
Ölkədə fəaliyyət göstərən bankların və bank olmayan kredit təşkilatlarının Naxçıvan
Muxtar Respublikasında da filiallarının açılması ilə əhalinin, o cümlədən sahibkarların bank
xidmətlərinə çıxışı asanlaşacaq, əhalinin və sahibkarların sığorta savadlılığının artırılması
və sığorta xidmətlərinə əlçatanlığının inkişafı məqsədilə müvafiq tədbirlər görüləcək,
sahibkarlığın inkişafı, innovativ texnologiyaların tətbiqinin stimullaşdırılması üçün güzəştli
kreditlərin verilməsi, təşviqat işlərinin aparılması və digər maliyyə dəstəyi tədbirləri həyata
keçiriləcəkdir.
Eyni zamanda, sahibkarlıq subyektlərinə göstərilən xidmətlər vahid yanaşmada və
mərkəzləşdirilmiş qaydada təşkil ediləcək, gömrük sərhəd buraxılış məntəqələrində keçidin
sürətləndirilməsi və yükötürmə qabiliyyətinin artırılması istiqamətində işlər aparılacaqdır.
4.1.2. Prioritet 2. Ticarətin inkişafı
Naxçıvan Muxtar Respublikasında iqtisadi aktivliyi artırmaq məqsədilə ərazi ticarət və
ticarət qovşağı kimi inkişaf etdiriləcəkdir. Belə ki, üç ölkə ilə sərhəd zonasında yerləşməsi
Naxçıvan Muxtar Respublikasına ticarət qovşağı, xüsusilə malların təkrar ixracı
(paylaşdırılması) yeri və ya sərhədyanı bazar kimi istifadə üçün əlverişli şərait yaradır. Bu
məqsədlə, Naxçıvan Muxtar Respublikasına gətirilən bütün malların (siyahı üzrə
Azərbaycan Respublikasında istehsal olunan mallar istisna olmaqla) idxal rüsumundan azad
olunması, habelə Naxçıvan şəhərində malların xarici ölkə vətəndaşlarına vergi və gömrük
nəzarəti altında idxal rüsumları və əlavə dəyər vergisi olmadan satılması üçün orada Ticarət
Mərkəzinin yaradılması məqsədəuyğundur.
Eyni zamanda, əlavə olaraq yalnız hava yolu ilə Azərbaycan Respublikasının digər
bölgələrindən Naxçıvan Muxtar Respublikasına səfər edən fiziki şəxslərin geri qayıdarkən
həmin Ticarət Mərkəzindən güzəştli qaydada (gömrük ödənişlərini ödəmədən) mal alıb
gətirə bilmələri üçün hədlərin və şərtlərin müəyyən edilməsi təklif olunur. Ticarət Mərkəzinin
yaradılması Bakıdan və Azərbaycanın digər bölgələrindən insanların alış-veriş üçün
Naxçıvan Muxtar Respublikasına hava yolu ilə səfərlərini, həmçinin qonşu ölkələrdən
insanların ticarət və əyləncə üçün gəlmə ehtimalını artıracaqdır. Aşağı büdcəli hava
nəqliyyatı şirkətləri tərəfindən Naxçıvan Muxtar Respublikası ilə digər yerli və xarici hava
limanları arasında müntəzəm sərnişin və yük daşınmalarının təşkil edilməsi də ticarət
məqsədilə Naxçıvan Muxtar Respublikasına gələnlərin sayının artmasına əhəmiyyətli
dəstək verəcəkdir.
9
Zəngəzur dəhlizi açıldıqdan sonra Qarabağ və Şərqi Zəngəzur iqtisadi rayonlarının
əhalisi ilə Naxçıvan Muxtar Respublikasının əhalisi arasında qarşılıqlı ticarət və səfərlər
üçün imkanlar yaranacaq, güzəştlərin quru yolu ilə Azərbaycan Respublikasının digər
bölgələrindən edilən səfərlərə tətbiqi məsələsinə ayrıca qiymətləndirmə aparılmaqla
baxılacaqdır.
Həyata keçiriləcək tədbirlər Naxçıvan Muxtar Respublikasının ərazisində iqtisadi
aktivliyin, məşğulluğun və ixracın artmasına, yerli istehsalın maya dəyərinin azalmasına və
əhalinin alıcılıq qabiliyyətinin yüksəlməsinə, habelə Naxçıvan Muxtar Respublikasının
Azərbaycanın digər bölgələri ilə işgüzar əlaqələrinin güclənməsinə kömək edəcəkdir.
Ticarət qovşağının olması həm də Naxçıvan Muxtar Respublikasında törəmə sahələrin
(kafe və restoran, əyləncə mərkəzləri, otellər) yaranmasına və inkişafına gətirib
çıxaracaqdır.
4.1.3. Prioritet 3. İxracyönlü sənayenin inkişafı
İxracyönlü sənaye sahəsində müasir texnologiyaların tətbiqi ilə məhsuldarlıq artacaq,
istehsal olunmuş sənaye məhsullarının keyfiyyəti yüksələcək, həmçinin yeni iş yerləri
yaradılacaqdır. Naxçıvan Muxtar Respublikasında dövlət sənaye sahəsinin inkişafını
dəstəkləyən infrastrukturun yaradılmasında aktiv iştirak edəcək, Şərur Sənaye Məhəlləsinin
fəaliyyətə başlaması təmin ediləcək, Naxçıvan Muxtar Respublikasında Sənaye Parkı
yaradılacaq, istehsal olunan sənaye məhsullarının xarici bazarlara ixracı stimullaşdırılacaq,
ixrac potensialının artırılmasına töhfə verən rəqabətqabiliyyətli sənaye sahələrinə dövlət
dəstəyi və investisiyalar cəlb olunacaq, innovasiyalar, habelə dövlət–özəl tərəfdaşlığı ilə bu
sahədə resurs və xidmət təminatı gücləndiriləcəkdir.
Naxçıvan Muxtar Respublikasında mövcud olan iri müəssisələrin istehsal
məhsullarının həm ölkədaxili satışının dəstəklənməsi, həm də xarici bazarlara çıxışının
artırılması istiqamətində tədbirlər həyata keçiriləcəkdir.
Bununla yanaşı, mövcud olan təbii ehtiyatlar və xammal bazası əsasında sənaye
sahələrinin yaradılması imkanları genişləndiriləcəkdir.
4.1.4. Prioritet 4. Kənd təsərrüfatı məhsulları istehsalının və emalının inkişafı
Naxçıvan Muxtar Respublikasında kənd təsərrüfatının inkişaf etdirilməli sahələri
müəyyənləşdiriləcək, həmin sahələr üzrə ehtiyacların diaqnostikası aparılacaq və
diaqnostika əsasında dəstək tədbirləri müəyyənləşdiriləcək, bitkiçilik, bağçılıq, bostançılıq,
heyvandarlıq, arıçılıq sahələrinin inkişaf etdirilməsi, üzümçülük ənənələri nəzərə alınmaqla
üzümçülük və şərabçılıq istiqamətində tədbirlər həyata keçiriləcək, mütərəqqi kənd
təsərrüfatı təcrübələrinin tətbiqi yolu ilə bu sahələrdə məhsul istehsalının artımına nail
olunacaqdır.
Bölgə üçün spesifik və orqanik kənd təsərrüfatı məhsulları müəyyənləşdiriləcək,
onların brendləşdirilməsi, təbliği, orqanik məhsulların xarici bazarlara ixracının təşviqi
diqqətdə saxlanılacaq, kənd təsərrüfatı məhsullarının emalı, o cümlədən meyvə qurularının
istehsalı sahəsi dəstəklənəcək və ixrac imkanları genişləndiriləcəkdir.
Bununla yanaşı, ərzaq təhlükəsizliyinin gücləndirilməsi üçün yerli istehsal potensialı və
infrastruktur təminatı inkişaf etdiriləcək, aqroparkların yaradılması təşviq olunacaq, kənd
təsərrüfatının istehsal vasitələri ilə təminat səviyyəsinin artırılması ilə müvafiq istehsal
vasitələrinə əlçatanlıq səviyyəsi artırılacaq, fermerlərin bilik və bacarıqlarının artırılması
məqsədilə məsləhət və təlim xidmətləri təşkil olunacaqdır.
4.1.5. Prioritet 5.Turizmin inkişafı
Naxçıvan Muxtar Respublikasının duz yataqları, mineral suları, tarixi və dini
10
abidələrindən, ekoturizm üçün təbii əlverişli şəraitindən yararlanmaqla, regionun
rəqabətqabiliyyətli turizm məkanına çevrilməsi məqsədilə bu sahənin inkişafına yönəlmiş
tədbirlər görüləcəkdir. Sağlamlıq turizminin imkanlarının genişləndirilməsi, qış və kənd
turizminin, ekoturizmin inkişaf etdirilməsi, turizm infrastrukturunun yaxşılaşdırılması
istiqamətində tədbirlərin həyata keçirilməsi nəzərdə tutulur.
Naxçıvan Muxtar Respublikasının turizm cəlbediciliyinin artırılması və tarixi memarlıq
abidələrinin beynəlxalq səviyyədə qorunması məqsədilə həmin abidələrin UNESCO-nun
maddi mədəni irs nümunələri üzrə əsas siyahısına salınması üçün iş aparılacaqdır.
Eyni zamanda, turizm və rekreasiya zonalarının yaradılması da regionun turizm
potensialının gücləndirilməsinə əhəmiyyətli təsir göstərəcək, turizm sahələrinin təbliği ilə
bağlı layihələrin həyata keçirilməsi və turizm atlasının hazırlanması təmin ediləcəkdir.
4.1.6. Prioritet 6. Elektrik enerjisi istehsalının və ixracının artırılması
Türkiyə ilə quru sərhədin mövcudluğu, həmçinin Azərbaycan–Türkiyə–Avropa elektrik
dəhlizi layihəsi çərçivəsində Naxçıvan Muxtar Respublikasının ölkənin əsas enerji sistemi
ilə əlaqələndirilməsi imkanı, Türkiyəyə elektrik verilişi xəttinin çəkilməsi, elektrik enerjisi
ixracı məqsədilə tezlik tənzimlənməsinin Türkiyə Respublikasının enerji sistemi vasitəsilə
aparılması və Naxçıvan Muxtar Respublikasının enerji sisteminin Avropa Elektrik Ötürmə
Sistemləri Operatorları Assosiasiyasının (ENTSO-E) şəbəkəsinə qoşulması üçün tədbirlər
görülməsi Naxçıvan Muxtar Respublikasında elektrik enerjisi istehsalı və ixracı potensialını
artıracaq, bu isə ölkənin əlavə enerji gücləri hesabına dünya bazarına (Türkiyəyə və
Avropaya) elektrik enerjisi satmaq imkanlarını və alternativlərini genişləndirəcəkdir.
Naxçıvan Muxtar Respublikasında mövcud elektrik stansiyalarının modernləşdirilməsi
və dövlət–özəl tərəfdaşlığı çərçivəsində yenilərinin tikilməsi, həmçinin bərpa olunan enerji
resurslarından (əsasən, günəş) və dövlət–özəl tərəfdaşlığı imkanlarından istifadə etməklə
elektrik enerjisi istehsalının artırılması və yeni layihələrin icrası daha çox elektrik enerjisi
ixracının həyata keçirilməsini təmin edəcəkdir.
Mövcud elektrik enerjisi xətlərinin və yarımstansiyaların müasir tələblərə uyğun olaraq
yenidən qurulması, enerji sistemini operativ idarə etmək, enerjinin keyfiyyətinə nəzarət
etmək və monitorinqlər aparılmaq üçün SCADA (nəzarət və məlumatların toplanması
sistemi) mərkəzinin yaradılması elektrik təchizatı infrastrukturunun səmərəliliyinin artması,
elektrik istehsalı və təchizatı sistemlərində itkilərin davamlı azalması ilə nəticələnəcəkdir.
4.1.7. Prioritet 7. İnfrastruktur təminatının inkişafı
Naxçıvan Muxtar Respublikasında ən müasir texnologiyaların tətbiqi
telekommunikasiya və poçt xidmətlərinin çeşidini və keyfiyyətini artıracaq, internet
xidmətlərinin keyfiyyətinin yüksəldilməsi, təhlükəsizliyin, dayanıqlığın və xidmətlərin
fasiləsizliyinin təmin edilməsi məqsədilə Naxçıvan Muxtar Respublikasında fiber-optik
magistral şəbəkə Türkiyə ilə əlaqələndirilməklə yenilənəcək, əhalinin keyfiyyətli internet
xidmətlərinə çıxışı asanlaşacaq, həmçinin mobil rabitənin inkişafı ilə bağlı tədbirlər həyata
keçiriləcəkdir.
Naxçıvan Muxtar Respublikasında nəqliyyat infrastrukturunun inkişaf etdirilməsi, o
cümlədən ictimai nəqliyyat xidmətlərinin keyfiyyətinin artırılması məqsədilə müvafiq layihələr
gerçəkləşdiriləcəkdir.
Aşağı büdcəli hava nəqliyyatı şirkətləri tərəfindən Naxçıvan Muxtar Respublikası ilə
yerli və xarici hava limanları arasında müntəzəm sərnişin və yük daşınmaları təşkil
ediləcəkdir.
Zəngəzur dəhlizinin açılması burada dəmiryol infrastrukturunun yenilənməsini də
zəruri edir. Bu səbəbdən dəmiryol infrastrukturu yenidən qurulacaq, təhlükəsiz, sürətli və
dayanıqlı daşıma xidməti təmin ediləcəkdir.
11
Naxçıvan Muxtar Respublikasının təbii qazla təminatında risklərin azaldılması
məqsədilə Türkiyə Respublikasından Naxçıvan Muxtar Respublikasına təbii qaz nəqli üçün
boru kəməri çəkiləcəkdir.
Əhalinin həyat şəraitinin yüksəldilməsi üçün rayon mərkəzlərinin və kəndlərin içməli su
təminatının artırılması ilə bağlı tədbirlər görüləcəkdir.
Kənd təsərrüfatına yararlı tоrpaqların su ilə təminatının yaхşılaşdırılması,
təsərrüfatlarda mövcud ənənəvi suvarmadan mərhələli olaraq mütərəqqi suvarma
sistemlərinə keçidin təmin edilməsi ilə torpaqlardan səmərəli istifadə olunacaq, müasir
suvarma infrastrukturu formalaşdırılacaqdır.
4.1.8. Prioritet 8. Sosial sektorun inkişafı
Əhalinin təhlükəsiz və rahat yaşayışının təmin olunması, mənzil fondunun inkişaf
etdirilməsi və əhalinin yaşayış sahələrinə tələbatının ödənilməsi məqsədilə, dövlət–özəl
tərəfdaşlığı çərçivəsində yerli və xarici investorlar cəlb olunmaqla, əhalinin güzəştli şərtlərlə
mənzilə əlçatanlığı təmin ediləcəkdir.
Bununla yanaşı, ümumi təyinatlı internat tipli ümumtəhsil məktəblərinin əhatə dairəsi
genişlənəcək, aztəminatlı ailələrin, cəzaçəkmə müəssisələrindən azad edilmiş, habelə əlilliyi
müəyyən edilmiş şəxslərin özünüməşğulluğunun təmin edilməsi istiqamətində sosial
layihələr həyata keçiriləcəkdir.
Kütləvi bədən tərbiyəsi və idmanın həyat tərzinə çevrilməsi, böyüməkdə olan gənc
nəsil üçün idman alətlərinin əlçatanlığının təmin edilməsi, əhalinin asudə vaxtlarının
səmərəli təşkili üçün idman komplekslərinin yaradılması, əhalinin sıx yaşadığı şəhər və
rayon məhəllələrində, parklarda və kəndlərdə açıq hava idman qurğularının qurulması
layihələri icra olunacaqdır.
Özəl sektor tərəfindən sosial xidmətlərin əhatə dairəsinin genişləndirilməsi məqsədilə
özəl təhsil və tibb müəssisələrinin yaradılması üçün sahibkarlar arasında təşviqat işi
aparılacaqdır.
4.1.9. Prioritet 9. İnsan kapitalının inkişafı
Naxçıvan Muxtar Respublikasının ümumi təhsil müəssisələrində təhsilverənlərin
peşəkarlıq səviyyəsinin davamlı olaraq yüksəldilməsini təmin edən innovativ texnologiyalara
əsaslanan ixtisasartırma təlimləri təşkil ediləcək, istedadlı uşaqlar üçün liseylərin və
təmayülləşmənin əhatə dairəsi genişləndiriləcək, təhsil müəssisələrində elm, texnologiya,
mühəndislik, incəsənət və riyaziyyat (STEAM) əsaslı tədrisin tətbiqi həyata keçiriləcək,
Naxçıvan Dövlət Universitetinin nəzdində ingilisdilli orta məktəbin yaradılması layihəsi icra
olunacaqdır.
Naxçıvan Muxtar Respublikasında ali təhsilin keyfiyyətinin artırılması məqsədilə
Naxçıvan Dövlət Universiteti ilə digər ölkələrin ali təhsil müəssisələri arasında əməkdaşlıq
gücləndiriləcək, birgə proqramlar təşkil olunacaq, həmçinin ali təhsil müəssisələrində yeni
məzmunlu proqramların (SABAH, ingilisdilli tibb fakültəsi, tibbi tədqiqat klinikası və s.) tətbiqi
üzrə layihələr həyata keçiriləcəkdir.
İnsan kapitalının inkişaf etdirilməsi məqsədilə peşə təhsilinin əhatə dairəsinin
genişləndirilməsi, o cümlədən əmək bazarının tələblərinə uyğun yeni ixtisasların tədrisi,
peşə təhsilinin ayrı-ayrı səviyyələri üzrə tələbə qəbulu həyata keçiriləcəkdir. Peşə təhsili
müəssisələrində ilk peşə, texniki peşə və yüksək texniki peşə təhsili səviyyələri üzrə
fəaliyyətin təşkili peşə təhsilində mövcud sənaye müəssisələrinin tələblərinə uyğun olaraq
qurulacaqdır. Muxtar respublikada əmək bazarının tələbələrinə uyğun olaraq xidmət, turizm,
informasiya texnologiyaları və digər istiqamətlərdə təlimlərin təşkili həyata keçiriləcək.
Naxçıvan Muxtar Respublikasında startap ekosisteminin inkişaf etdirilməsi, eyni
zamanda Azərbaycanda və beynəlxalq arenada özəl sektorun innovasiyasını və inkişafını
12
təşviq etmək üçün tədbirlər həyata keçiriləcək, Gənclərin İnkişaf və Karyera Mərkəzi
yaradılacaqdır.
Bununla yanaşı, Naxçıvan Muxtar Respublikasında fəaliyyət göstərən dövlət
orqanlarının (qurumlarının) fəaliyyətinin təkmilləşdirilməsi məqsədilə kadr potensialının
inkişafına ehtiyac olduğunu nəzərə alaraq, yerli strukturların ölkənin müvafiq dövlət orqanları
(qurumları) ilə intensiv təcrübə mübadiləsinin həyata keçirilməsi, əməkdaşların müvafiq təlim
və təcrübə səfərlərinin təşkil edilməsi istiqamətində tədbirlər görüləcəkdir.
4.1.10. Prioritet 10. İnstitusional inkişaf
Təhsil sahəsi üzrə dövlət xidmətlərinin inkişaf etdirilməsi, optimallaşdırılması və
rasionallaşdırılması üçün tədbirlər görüləcək, məktəbdənkənar təhsil müəssisələrində
səmərəli idarəetmə sistemi tətbiq olunacaqdır.
Mədəniyyət müəssisələri tərəfindən əhaliyə göstərilən xidmətlərin çeşidinin və
keyfiyyətinin artırılması üçün həmin müəssisələrin fəaliyyətinin optimallaşdırılması və
sahənin inkişafı ilə bağlı layihələr (tarix-memarlıq abidələrinin mövcud vəziyyətinin
qiymətləndirilməsi, bərpa layihələrinin hazırlanması, tarixi eksponatların qorunması,
arxeoloji araşdırmalar aparılması və s.) həyata keçiriləcəkdir.
Əmək münasibətləri, məşğulluq, sosial müdafiə, tibb sahələrinə aid fəaliyyətlərin təşkili
və dövlət xidmətlərinin inkişaf etdirilməsi məqsədilə bu sahələrdə göstərilən xidmətlər
elektronlaşdırılacaqdır.
Eyni zamanda, Naxçıvan iqtisadi rayonunun ümumi planı, Naxçıvan Muxtar
Respublikası şəhərlərinin inkişaf istiqamətlərinin müəyyənləşdirilməsi üçün baş planlar
hazırlanacaqdır.
Kənd təsərrüfatının dəstəklənməsi ilə bağlı fəaliyyətin və dövlət xidmətlərinin inkişaf
etdirilməsi istiqamətində tədbirlər görüləcək, mikro, kiçik və orta biznesin dəstəklənməsi
istiqamətində fəaliyyətin inkişaf etdirilməsi məqsədilə xidmət mərkəzləri təşkil ediləcəkdir.
Dövlət əmlakının idarə olunması üzrə fəaliyyət və xidmətlər inkişaf etdiriləcək, yeni
sahələrin özəlləşdirməyə açılması, sağlamlaşdırılması və idarəetməyə verilməsi ilə bağlı
tədbirlər görüləcəkdir.
Ümumilikdə dövlət qurumlarının xidmətlərinin elektronlaşdırılması istiqamətində
layihələr icra ediləcəkdir.
Bununla yanaşı, müvafiq institusional və peşəkar bacarıqların təkmilləşdirilməsi
işlərinin həyata keçirilməsi məqsədilə beynəlxalq texniki dəstək və qrant layihələrinin
Naxçıvan Muxtar Respublikasına cəlb edilməsi istiqamətində tədbirlər görüləcəkdir.
4.1.11. Prioritet 11. Ətraf mühitin mühafizəsinin gücləndirilməsi
Regionda ekoloji tarazlığın qorunması istiqamətində işlər davam etdiriləcək, bioloji
müxtəlifliyin qorunması təmin olunacaq, meşə ilə örtülü ərazilərin, yaşıllıqların mühafizəsi
gücləndiriləcək, meşəsalma və meşəbərpa tədbirlərinin davam etdirilməsi və yaşıllıq
sahələrinin artırılması istiqamətində tədbirlər görüləcəkdir.
Eyni zamanda, Naxçıvan Muxtar Respublikasında “Yaşıl enerji” potensialının
yaradılması, enerji səmərəliliyi və ekoloji təmiz texnologiyaların tətbiqi tədbirləri
genişləndiriləcək, ekoloji təmiz və təhlükəsiz nəqliyyat vasitələrinin (minik avtomobilləri,
avtobuslar və s.) dövriyyəsi stimullaşdırılacaqdır.
Regionun təbii resurs potensialından istifadənin davamlı artırılması üçün aidiyyəti
dövlət orqanları (qurumları) ilə birlikdə Naxçıvan Muxtar Respublikasının təbii ehtiyatları
üzrə araşdırmalar aparılması, potensial xammal ehtiyatlarının müəyyən edilməsi və təbii
sərvətlərin iqtisadi dövriyyəyə cəlb edilməsi məqsədilə təkliflər hazırlanacaq, sudan
qənaətlə və səmərəli istifadə ilə bağlı maarifləndirmə tədbirləri həyata keçiriləcək, eləcə də
bərk məişət tullantılarının idarə edilməsi vəziyyəti qiymətləndirilərək, müvafiq təkmilləşdirmə
13
işləri ilə bağlı layihələr həyata keçiriləcəkdir.
5. Hədəf göstəriciləri
5.1. Dövlət Proqramının əsas hədəf göstəriciləri aşağıdakılardır:
5.1.1. dayanıqlı inkişafın təmin olunması;
5.1.2. məşğulluq imkanlarının artırılması;
5.1.3. əhalinin həyat səviyyəsinin yüksəldilməsi;
5.1.4. təbii ehtiyatlardan səmərəli istifadə edilməsi;
5.1.5. ətraf mühitin mühafizəsinin təmin olunması.
6. Dövlət Proqramının maliyyələşmə mənbələri
6.1. Dövlət Proqramı üzrə tədbirlərin icrasının aşağıdakı mənbələr hesabına
maliyyələşdirilməsi nəzərdə tutulur:
6.1.1. Azərbaycan Respublikasının dövlət büdcəsi;
6.1.2. Naxçıvan Muxtar Respublikasının dövlət büdcəsi;
6.1.3. büdcədənkənar fondlar;
6.1.4. dövlət–özəl tərəfdaşlığı nəticəsində formalaşan maliyyə vəsaiti;
6.1.5. yerli və xarici investisiyalar;
6.1.6. beynəlxalq təşkilatların, donorların və fondların vəsaiti;
6.1.7. qanunla qadağan olunmayan digər mənbələr.
6.2. Dövlət Proqramında nəzərdə tutulmuş tədbirlərin maliyyələşdirilməsinə özəl
investisiyaların cəlb olunması təşviq ediləcəkdir.
7. Dövlət Proqramının icrası, monitorinqi və qiymətləndirilməsi
Dövlət Proqramının icrası məqsədilə müvafiq prioritet istiqamətlərə uyğun tədbirləri
əhatə edən Tədbirlər Planı hazırlanmışdır. Tədbirlər Planı 5 (beş) illik müddəti əhatə edir.
Tədbirlər Planına uyğun olaraq, 2023–2024-cü illər və 2025–2027-ci illər üçün təfsilatlı
tədbirlər planları hazırlanacaqdır.
Dövlət Proqramının icrası tədbirlər üzrə ilkin, aralıq və yekun nəticələr nəzərə
alınmaqla monitorinq olunacaqdır. Bu göstəricilər müvafiq fəaliyyət istiqamətlərinin icra
statusunu qiymətləndirməyə imkan verəcəkdir.
Dövlət Proqramı üzrə monitorinq və qiymətləndirmə Azərbaycan Respublikası
Prezidentinin 2021-ci il 6 mart tarixli 1294 nömrəli Fərmanı ilə təsdiq edilmiş “Dövlət
proqramlarının tərtibi, icrası, monitorinqi və qiymətləndirilməsi Qaydası”na əsasən həyata
keçiriləcəkdir.
14
8. Dövlət Proqramının həyata keçirilməsinə dair
Tədbirlər Planı
Sıra №-si Tədbirin adı
Əsas
icraçı
orqan
(qurum)
Digər icraçılar İcra
müddəti
Nəticə indikatorları
ilkin nəticələr aralıq nəticələr yekun nəticələr
8.1. Prioritet istiqamət 1. Əlverişli biznes mühitinin yaradılması
8.1.1. Azad iqtisadi zonanın
yaradılması
İN NMR NK, DGK,
digər aidiyyəti
dövlət orqanları
(qurumları)
2023–2027 Azad iqtisadi zonanın
yaradılması ilə bağlı
layihənin
hazırlanması
Azad iqtisadi
zonanın
yaradılması
istiqamətində
tədbirlər görülməsi
Ticarət və logistika
imkanlarının
genişlənməsi ilə
Naxçıvan Muxtar
Respublikası
iqtisadiyyatının inkişafı
8.1.2. Hüquqi və fiziki şəxslərə vergi,
gömrük, sosial sığorta və digər
sahələrdə güzəştlərin tətbiq
edilməsi
İN DGK, ƏƏSMN,
NMR NK
2023–2027 Güzəşt tətbiq
olunacaq fəaliyyət
sahələrinin müəyyən
edilməsi
Vergilərdən azad
olunma, sosial
sığorta və digər
sahələrdə
güzəştlərin tətbiq
edilməsi
Özəl sektorun inkişafı
8.1.3. Yerli və xarici investisiyaların
cəlb edilməsi ilə bağlı tədbirlər
görülməsi
İN NMR NK, ASK 2023–2027 Yerli və xarici
investorların cəlb
olunması
Yerli və xarici
investisiyalar
əsasında yaradılan
istehsalat, ticarət,
xidmət və digər
sahələrdə yeni
müəssisələrin işə
salınması
Naxçıvan Muxtar
Respublikasının
Ümumi Daxili
Məhsulunun artımı və
yeni iş yerlərinin
açılması
8.1.4. Bank və sığorta xidmətlərinin
əhatə dairəsinin
genişləndirilməsi
MB İN, NMR NK 2023–2027 Bank və sığorta
xidmətlərinin əhatə
dairəsinin
genişləndirilməsi ilə
bağlı diaqnostikanın
aparılması
Bank və sığorta
xidmətlərinin əhatə
dairəsinin
genişləndirilməsinin
təmin edilməsi
Bank və sığorta
xidmətlərinə əlçatanlıq
səviyyəsinin artırılması
8.1.5. Sahibkarlıq subyektlərinə
güzəştli kreditlərin verilməsi,
zəmanət və digər dəstək
İN KTN, NMR NK 2023–2027 Sahibkarlıq
subyektlərinin
güzəştli maliyyə
Sahibkarlıq
subyektlərinə
Sahibkarlıq
subyektlərinin iqtisadi
və maliyyə
15
Sıra №-si Tədbirin adı
Əsas
icraçı
orqan
(qurum)
Digər icraçılar İcra
müddəti
Nəticə indikatorları
ilkin nəticələr aralıq nəticələr yekun nəticələr
mexanizmlərinin tətbiq
dairəsinin genişləndirilməsi
resurslarına çıxış
imkanlarının
artırılması məqsədilə
təşviqat tədbirlərinin
həyata keçirilməsi
güzəştli kreditlərin
verilməsi
göstəricilərinin
yaxşılaşması
8.1.6. Gömrük sərhəd buraxılış
məntəqələrində keçidin
sürətləndirilməsi və yükötürmə
qabiliyyətinin artırılması
istiqamətində iş aparılması
DGK MN, DSX, NMR
NK
2023–2027 İnfrastrukturun
yaradılması üçün
layihələndirmə
işlərinin aparılması
Gömrük sərhəd
buraxılış
məntəqələrində
keçidin
sürətləndirilməsi və
yükötürmə
qabiliyyətinin
artırılmasının təmin
edilməsi
Gömrük rejiminin
sadələşdirilməsi və
idxal-ixrac və tranzit
dövriyyəsinin artması
8.2. Prioritet istiqamət 2. Ticarətin inkişafı
8.2.1. Naxçıvan Muxtar
Respublikasının bütün ərazisi
üçün gömrük rüsum güzəştini
(siyahı üzrə Azərbaycanda
istehsal edilən mallar istisna
olmaqla) nəzərdə tutan xüsusi
gömrük rejiminin (zonasının)
yaradılması
DGK NMR NK, İN,
MN
2023–2027 Hüquqi bazanın
formalaşdırılması
Xüsusi gömrük
rejiminin
(zonasının)
fəaliyyətə
başlaması
Əhalinin alıcılıq
qabiliyyətinin
yüksəlməsi, turistlərin
cəlb edilməsi və
iqtisadi aktivliyin
artması
8.2.2. Naxçıvan şəhərində rüsumsuz
ticarət mağazalarına bərabər
güzəştlərin tətbiq olunduğu
Ticarət Mərkəzinin yaradılması
NMR NK DGK, İN, MN 2023–2027 Ticarət Mərkəzinin
yerləşəcəyi yerin
müəyyən edilməsi,
hüquqi bazanın
formalaşdırılması
Ticarət Mərkəzinin
fəaliyyətə
başlaması
8.2.3. Hava yolu ilə Naxçıvan Muxtar
Respublikasına səfər edən,
Azərbaycan Respublikasının
digər bölgələrindən olan fiziki
şəxslər üçün idxal gömrük
ödənişləri üzrə güzəşt
DGK İN, NMR NK,
MN
2023–2027 Hüquqi bazanın
formalaşdırılması
Güzəştlərin
tətbiqinə
başlanılması
16
Sıra №-si Tədbirin adı
Əsas
icraçı
orqan
(qurum)
Digər icraçılar İcra
müddəti
Nəticə indikatorları
ilkin nəticələr aralıq nəticələr yekun nəticələr
hədlərinin və şərtlərinin
müəyyən edilməsi
8.2.4. Naxçıvan Muxtar
Respublikasında istehsal
olunan məhsulların digər
bazarlara ixracını təşviq etmək
məqsədilə logistik dəstək
verilməsi
İN RİNN, NMR NK 2023–2027 Müvafiq sahədə
dəstək verilməsinə
dair təkliflər
hazırlanması
Məhsullara daşıma
dəstəyinin verilməsi
İxracın həcminin
davamlı artması
8.3. Prioritet istiqamət 3. İxracyönlü sənayenin inkişafı
8.3.1. Naxçıvan Muxtar
Respublikasında sənaye
parkının yaradılması
İN NMR NK 2023–2027 Sənaye parkının
yaradılması üçün
müvafiq sənədlərin
hazırlanması və
aidiyyəti üzrə təqdim
edilməsi
Sənaye parkının
fəaliyyətə
başlaması
Sənaye sahəsinin
inkişafı, yeni iş
yerlərinin açılması
8.3.2. Şərur Sənaye Məhəlləsinin
fəaliyyətə başlamasının təmin
edilməsi
İN NMR NK 2023–2027 İnvestorların cəlb
edilməsi
İstehsalın təşkil
edilməsi
Sənaye sahəsinin
inkişafı və məşğulluğun
artması
8.3.3. Naxçıvan Muxtar
Respublikasında istehsal
olunan məhsulların ixrac
coğrafiyasının şaxələndirilməsi
İN NMR NK, KTN,
AQTA, DGK
2023–2027 İstehsal olunan
məhsulların vahid
reyestrinin və
rəqəmsal
kataloqunun
yaradılması
Hədəf bazarlar üzrə
məhsul/bazar
matrisinin
hazırlanması,
çatışmazlıqların
müəyyənləşdirilməsi
və aradan
qaldırılması
Naxçıvan Muxtar
Respublikasında
ixracın artması və ixrac
bazarlarının
genişlənməsi
8.3.4. İxracyönlü potensial sənaye
sahələri üzrə layihələrin
hazırlanması və layihələrə
investisiyaların cəlb edilməsi
istiqamətində iş aparılması
İN KTN, EN,
ETSN, NMR
NK, digər
aidiyyəti dövlət
orqanları
(qurumları)
2023–2027 Potensial sahələrin
müəyyənləşdirilməsi,
layihələrin
hazırlanması və
investorların cəlb
edilməsi ilə bağlı
tədbirlər görülməsi
Naxçıvan Muxtar
Respublikasının
iqtisadiyyatına
birbaşa xarici
investisiyaların cəlb
edilməsi
Naxçıvan Muxtar
Respublikası
iqtisadiyyatının inkişafı
və yeni iş yerlərinin
yaradılması
17
Sıra №-si Tədbirin adı
Əsas
icraçı
orqan
(qurum)
Digər icraçılar İcra
müddəti
Nəticə indikatorları
ilkin nəticələr aralıq nəticələr yekun nəticələr
8.3.5. İşğaldan azad edilmiş
ərazilərdə həyata keçirilən
layihələrdə Naxçıvan Muxtar
Respublikasında istehsal
olunan məhsullardan
istifadənin təşviq edilməsi
İN NMR NK,
Azərbaycan
Respublikası
Prezidentinin
xüsusi
nümayəndəlikləri
və digər aidiyyəti
dövlət orqanları
(qurumları)
2023–2027 Mövcud istehsal
sahələrinin
potensialının
qiymətləndirilməsi
İstehsal olunan
məhsullardan
işğaldan azad
edilmiş ərazilərdə
istifadə olunması
Məhsul istehsalının
artması, infrastrukturun
genişlənməsi,
məşğulluğun artması
8.4. Prioritet istiqamət 4. Kənd təsərrüfatı məhsulları istehsalının və emalının inkişafı
8.4.1. Bitkiçiliyin, o cümlədən
bağçılıq, üzümçülük və
bostançılığın inkişaf etdirilməsi
KTN NMR NK, İN 2023–2027 Naxçıvan Muxtar
Respublikasında
həmin sahələrin
mövcud vəziyyətinin
və inkişaf imkanlarının
diaqnostikası,
diaqnostikanın
nəticələri əsasında
prioritet altsahələr və
dəstək tədbirləri
barədə təkliflər
hazırlanması
Müvafiq sahələrin
inkişafı ilə bağlı
dəstək tədbirlərinin
həyata keçirilməsi
Kənd təsərrüfatında
məhsul istehsalının
artması
8.4.2. Heyvandarlığın və arıçılığın
inkişaf etdirilməsi
KTN NMR NK, İN 2023–2027 Naxçıvan Muxtar
Respublikasında
həmin sahələrin
mövcud vəziyyətinin
və inkişaf imkanlarının
diaqnostikası,
diaqnostika nəticələri
əsasında prioritet
altsahələr və dəstək
tədbirləri barədə
təkliflər hazırlanması
Müvafiq sahələrin
inkişafı ilə bağlı
dəstək tədbirlərinin
həyata keçirilməsi
Kənd təsərrüfatında
məhsul istehsalının
artması
18
Sıra №-si Tədbirin adı
Əsas
icraçı
orqan
(qurum)
Digər icraçılar İcra
müddəti
Nəticə indikatorları
ilkin nəticələr aralıq nəticələr yekun nəticələr
8.4.3. Naxçıvan Muxtar Respublikası
üçün spesifik və orqanik kənd
təsərrüfatı məhsullarının
brendləşdirilməsi və təşviqi
NMR NK KTN, İN 2023–2027 Orqanik kənd
təsərrüfatı
məhsullarının
müəyyənləşdirilməsi
Müəyyənləşdirilmiş
orqanik məhsulların
təbliği, orqanik
məhsulların xarici
bazarlara ixracının
təşviq edilməsi
Naxçıvan Muxtar
Respublikasının
iqtisadiyyatının inkişafı
və əhalinin gəlirlərinin
artması
8.4.4. Kənd təsərrüfatı məhsullarının
emal və qablaşdırma
sahələrinin inkişaf etdirilməsi
NMR NK İN, KTN 2023–2027 Müvafiq emal
sahələrinin və
sahələrin inkişafı üçün
dəstək alətlərinin
müəyyənləşdirilməsi
Müvafiq
mexanizmlər
vasitəsilə
müəyyənləşdirilmiş
emal sahələrinin
inkişaf etdirilməsi
üçün dəstək
göstərilməsi
Naxçıvan Muxtar
Respublikası
iqtisadiyyatının inkişafı,
əhalinin
məşğulluğunun və
gəlirlərinin artması
8.4.5. Kənd təsərrüfatı istehsal
vasitələri ilə təminat
səviyyəsinin artırılması
KTN NMR NK 2023–2027 Fermerlərin toxum,
ting, yem istehsalı və
kənd təsərrüfatı
texnikası ilə təminat
səviyyəsinin
qiymətləndirilməsi
Müvafiq istehsal
vasitələrinə
əlçatanlığın və
təminatın
yaxşılaşdırılması
Kənd təsərrüfatında
məhsuldarlığın və
əhalinin gəlirlərinin
artması
8.4.6. Fermerlərə məsləhət xidmətləri
göstərilməsinin təşkili
NMR NK KTN 2023–2027 Fermerlərin müvafiq
məsləhət və təlim
ehtiyaclarının
müəyyənləşdirilməsi
Müəyyənləşdirilmiş
ehtiyaclar əsasında
məsləhət və təlim
xidmətlərinin təşkili
Fermerlərin müvafiq
sahələrdə bilik və
bacarıqlarının inkişafı,
müvafiq sahələrdə
məhsul istehsalının
artması
8.4.7. Aqroparkların yaradılması NMR NK İN, KTN 2023–2027 Müvafiq
qanunvericiliyin
formalaşdırılması,
aqroparklar
yaradılacaq ərazilərin
müəyyənləşdirilməsi
Aqroparkların
fəaliyyətə
başlaması
Kənd təsərrüfatı
sahəsində məhsul
istehsalının və
məşğulluğun artması
19
Sıra №-si Tədbirin adı
Əsas
icraçı
orqan
(qurum)
Digər icraçılar İcra
müddəti
Nəticə indikatorları
ilkin nəticələr aralıq nəticələr yekun nəticələr
8.5. Prioritet istiqamət 5. Turizmin inkişafı
8.5.1. Turizm infrastrukturunun
yaxşılaşdırılması
NMR NK DTA 2023–2027 Müvafiq sahədə
layihə təkliflərinin
hazırlanması
Müvafiq
infrastrukturların
qurulması
Turizm
infrastrukturunun
inkişafı
8.5.2. Müxtəlif turizm növlərinin (qış,
kənd, eko və s.) inkişaf
etdirilməsi və turizm atlasının
hazırlanması
NMR NK DTA 2023–2027 Turizm növlərinin
inkişafına dair
layihələrin
hazırlanması
Müvafiq layihələrin
həyata keçirilməsi,
turizm atlasının
hazırlanması
Turizmin inkişafı, xarici
və yerli turistlərin
sayının artması
8.5.3. Naxçıvan Muxtar
Respublikasının bəzi tarixi
memarlıq abidələrinin
UNESCO-nun maddi mədəni
irs nümunələri üzrə əsas
siyahısına salınması üçün iş
aparılması
MdN NMR NK 2023–2027 Müvafiq siyahıya
salınacaq tarixi
memarlıq abidələrinin
müəyyənləşdirilməsi
Tarixi memarlıq
abidələrinin
UNESCO-nun maddi
mədəni irs
nümunələri üzrə
əsas siyahısına
salınması
Naxçıvan Muxtar
Respublikasının turizm
cəlbediciliyinin artması
və tarixi memarlıq
abidələrinin beynəlxalq
səviyyədə qorunması
8.5.4. Turizm və rekreasiya
zonalarının yaradılması
DTA NMR NK 2023–2027 Turizm və rekreasiya
zonaları layihələrinin
hazırlanması
Turizm və rekreasiya
zonalarının
yaradılması üçün
tədbirlər görülməsi
Turizmin inkişafı, xarici
və yerli turistlərin
sayının artması
8.6. Prioritet istiqamət 6. Elektrik enerjisi istehsalının və ixracının artırılması
8.6.1. Dövlət–özəl tərəfdaşlığı ilə yeni
istilik elektrik stansiyalarının
tikintisi
EN NMR NK 2023–2027 Müvafiq elektrik
stansiyalarının
tikintisinin
layihələndirilməsi
Layihələrə uyğun
olaraq, yeni elektrik
stansiyalarının
tikintisi ilə bağlı
zəruri işlər
görülməsi
Elektrik enerjisi
istehsalının artması
8.6.2. Elektrik stansiyalarının
mərhələli olaraq əsaslı təmir
edilməsi
EN NMR NK 2023–2027 Əsaslı təmir
olunacaq elektrik
stansiyalarının
seçilməsi
Elektrik
stansiyalarında
əsaslı təmir
işlərinin aparılması
Elektrik təchizatının
yaxşılaşması, elektrik
enerjisi istehsalının
artması
8.6.3. Mövcud elektrik enerjisi
xətlərinin və yarımstansiyaların
müasir tələblərə uyğun olaraq
yenidən qurulması
NMR NK EN 2023–2027 Müvafiq sahədə
layihələrin
hazırlanması
Elektrik enerjisi
xətlərinin və
yarımstansiyaların
Elektrik təchizatı
infrastrukturunun
səmərəliliyinin artması
20
Sıra №-si Tədbirin adı
Əsas
icraçı
orqan
(qurum)
Digər icraçılar İcra
müddəti
Nəticə indikatorları
ilkin nəticələr aralıq nəticələr yekun nəticələr
yenidən qurulması
işlərinin aparılması
8.6.4. Su elektrik stansiyalarının
tikintisinin davam etdirilməsi
NMR NK EN 2023–2027 Müvafiq su elektrik
stansiyalarının
tikintisi layihələrinin
hazırlanması
Su elektrik
stansiyalarının
tikintisi ilə bağlı
zəruri işlər
görülməsi
Elektrik təchizatının
yaxşılaşması, elektrik
enerjisi istehsalının
artması
8.6.5. Dövlət–özəl tərəfdaşlığı ilə
alternativ və bərpa olunan
enerji mənbələrinin
yaradılmasının davam
etdirilməsi
EN NMR NK 2023–2027 Müvafiq sahədə
enerji potensialının
dəqiqləşdirilməsi,
təkliflər hazırlanması
və özəl sektora
təqdim olunması
Naxçıvan Muxtar
Respublikasında
günəş və külək
elektrik
stansiyalarının
yaradılması ilə
bağlı layihələrin
icrası
“Yaşıl enerji”
istehsalının artması
8.6.6. Xarici ölkələrə birbaşa elektrik
enerjisi ixracının həyata
keçirilməsi
NMR NK EN, MN 2023–2027 Müvafiq layihənin
hazırlanması
Naxçıvan–Türkiyə
yüksəkgərginlikli
elektrik xətlərinin
çəkilməsi
Elektrik enerjisi
ixracının artması
8.6.7. Yeni generasiya güclərinin
enerji sisteminə etibarlı
inteqrasiyası üçün
infrastrukturun qurulması
NMR NK EN 2023–2027 Müvafiq sahədə yeni
infrastrukturun
qurulmasına dair
təkliflər hazırlanması
Təkliflərə uyğun
olaraq yeni
infrastrukturun
qurulması
istiqamətində
tədbirlərin həyata
keçirilməsi
Elektrik təchizatının
yaxşılaşması
8.6.8. Enerji səmərəliliyinin təmin
edilməsi ilə bağlı tədbirlər
görülməsi
NMR NK EN 2023–2027 Enerji səmərəliliyinin
təmin edilməsinə dair
layihələr
hazırlanması
Enerji sistemini
operativ idarə
etmək, enerjinin
keyfiyyətinə nəzarət
və monitorinqlərin
aparılması üçün
SCADA (nəzarət və
məlumatların
Elektrik istehsalı və
təchizatı sistemlərində
itkilərin davamlı
azaldılması
21
Sıra №-si Tədbirin adı
Əsas
icraçı
orqan
(qurum)
Digər icraçılar İcra
müddəti
Nəticə indikatorları
ilkin nəticələr aralıq nəticələr yekun nəticələr
toplanması sistemi)
mərkəzinin
yaradılması
8.6.9. Elektrik enerjisinin ixracı
məqsədilə tezlik
tənzimlənməsinin Türkiyə
Respublikasının enerji sistemi
vasitəsilə aparılması və
Naxçıvan Muxtar
Respublikasının enerji
sisteminin ENTSO-E (Avropa
Elektrik Ötürmə Sistemləri
Operatorları Assosiasiyası)
şəbəkəsinə qoşulması üçün
tədbirlər görülməsi
EN NMR NK 2023–2027 ENTSO-E
şəbəkəsinə qoşulma
üçün imkanların
müəyyən edilməsi
ENTSO-E
şəbəkəsinə
qoşulma üçün
tədbirlər görülməsi
Tezlik
tənzimlənməsinin
Türkiyə enerji sistemi
vasitəsilə aparılması
8.6.10. Yeni enerji dəhlizinin Naxçıvan
Muxtar Respublikası
ərazisindən keçəcək
hissəsində müvafiq
infrastrukturun yaradılması
NMR NK EN 2023–2027 Tikintisi planlaşdırılan
energetika
qurğularının
müəyyən edilməsi
Energetika
qurğularının tikintisi
Elektrik enerjisi
ixracının artması
8.7. Prioritet istiqamət 7. İnfrastruktur təminatının inkişafı
8.7.1. Müasir texnologiyaların tətbiq
edilməsi ilə telekommunikasiya
və poçt xidmətlərinin çeşidinin
və keyfiyyətinin artırılması
NMR NK RİNN 2023–2027 Müvafiq sahədə
müasir informasiya
texnologiyalarının
tətbiqinə dair
layihələrin
hazırlanması
Müvafiq sahədə
müasir informasiya
texnologiyalarının
tətbiqinə dair
layihələrin həyata
keçirilməsi
Keyfiyyətli
telekommunikasiya və
poçt xidmətləri ilə
təminat səviyyəsinin
artırılması
8.7.2. Mobil rabitənin inkişafı ilə bağlı
tədbirlərin həyata keçirilməsi
RİNN NMR NK 2023–2027 Naxçıvan Muxtar
Respublikasında
fəaliyyət göstərən
mobil operatorların
telekommunikasiya
şəbəkələrinin
“Mərkəzi Baza
İstehlakçılara
nömrə resurslarının
ayrılması və
onlardan istifadənin
əlçatanlığnın
artırılması
Mobil rabitə xidmətinin
keyfiyyətinin
yüksəlməsi
22
Sıra №-si Tədbirin adı
Əsas
icraçı
orqan
(qurum)
Digər icraçılar İcra
müddəti
Nəticə indikatorları
ilkin nəticələr aralıq nəticələr yekun nəticələr
Sistemi”nə
inteqrasiyası
8.7.3. İnternet xidmətlərinin
keyfiyyətinin yüksəldilməsi ilə
bağlı tədbirlərin həyata
keçirilməsi
NMR NK RİNN 2023–2027 Şəbəkənin texniki
imkanlarının
artırılması
Müvafiq
şəbəkələrdən
istifadənin təşviqi
və genişləndirilməsi
Telefon və internet
xidmətlərinin
keyfiyyətinin
yüksəldilməsi və
müştəri
məmnunluğuna nail
olunması
8.7.4. Fiber-optik magistral
şəbəkənin yenilənməsi
NMR NK RİNN 2023–2027 Naxçıvan Muxtar
Respublikasında
yüksəksürətli internet
xidmətlərinin əhatə
dairəsinin
genişləndirilməsi
Xidmətlərin
keyfiyyətinin
yüksəldilməsi,
dayanıqlığın və
xidmətlərin fasiləsiz
göstərilməsinin
təmin edilməsi
İnternet xidmətlərinin
keyfiyyətinin
yüksəldilməsi, müştəri
məmnunluğuna nail
olunması
8.7.5. Nəqliyyat infrastrukturunun
inkişaf etdirilməsi
NMR NK RİNN 2023–2027 Nəqliyyat
infrastrukturunun
inkişaf etdirilməsi
məqsədilə layihə
təkliflərinin
hazırlanması
Müvafiq sahədə
layihələrin həyata
keçirilməsi
Nəqliyyat xidmətlərinin
inkişaf etdirilməsi,
ictimai nəqliyyatın
keyfiyyətinin artırılması
8.7.6. Aşağı büdcəli hava nəqliyyatı
şirkətləri tərəfindən Naxçıvan
Muxtar Respublikası ilə digər
yerli və xarici hava limanları
arasında müntəzəm sərnişin
və yük daşınmalarının təşkil
edilməsi
AZAL RİNN, İN,
NMR NK
2023–2027 Potensial
aviaşirkətlərin
müəyyən olunması
ilə bağlı araşdırmalar
aparılması,
Naxçıvan Hava
Limanına uçuşlar
etməyə marağı olan
aviaşirkətlərlə
danışıqlar aparılması
Müqavilələrin
bağlanılması və
aviaşirkətlərin
fəaliyyətə
başlaması
Naxçıvan Muxtar
Respublikasından hava
nəqliyyatı ilə
daşımaların sayının
artması
23
Sıra №-si Tədbirin adı
Əsas
icraçı
orqan
(qurum)
Digər icraçılar İcra
müddəti
Nəticə indikatorları
ilkin nəticələr aralıq nəticələr yekun nəticələr
8.7.7. Dəmiryol infrastrukturunun
inkişafı
ADY RİNN, MN,
NMR NK
2023–2027 Dəmiryol
infrastrukturunun
yenidən qurulması
istiqamətində zəruri
hazırlıq işlərinin
tamamlanması
Tikinti-quraşdırma
işlərinin həyata
keçirilməsi
Dəmiryol
infrastrukturunun
yenidən qurulması ilə
təhlükəsiz, sürətli və
dayanıqlı daşıma
xidmətinin həyata
keçirilməsi
8.7.8. Türkiyə Respublikasından
Naxçıvan Muxtar
Respublikasına təbii qaz nəqli
üçün boru kəmərinin çəkilməsi
SOCAR EN, NMR NK 2023–2027 Layihə sənədlərinin
hazırlanması
Təbii qaz təchizatı
üçün kəmərin
tikintisinin həyata
keçirilməsi
Qaz təchizatının
dayanıqlığının
yaxşılaşdırılması
8.7.9. Tоrpaqların su ilə təminatının
yaхşılaşdırılması ilə bağlı
tədbirlər görülməsi
ADSEA NMR NK 2023–2027 Müvafiq sahədə
layihə sənədlərinin
hazırlanması
Layihə sənədləri
əsasında bərpa və
tikinti işlərinin
aparılması
Torpaq sahələrinin
suvarma suyu ilə təmin
edilməsi
8.7.10. Təsərrüfatlarda mövcud
ənənəvi suvarmadan mərhələli
olaraq mütərəqqi suvarma
sistemlərinə keçidin təmin
edilməsi
NMR NK KTN 2023–2027 Müasir suvarma
sistemlərinin tətbiqinə
dair layihələrin
hazırlanması
Müasir suvarma
sistemlərinin
tətbiqinin həyata
keçirilməsi
Sudan səmərəli istifadə
və su itkilərinin
qarşısının alınması
8.7.11. Rayon mərkəzlərinin və
kəndlərin içməli su təminatının
artımı ilə bağlı tədbirlər
görülməsi
NMR NK ADSEA 2023–2027 Müvafiq sahədə
layihələrin
hazırlanması
İçməli su təminatının
yaxşılaşdırılması ilə
bağlı layihələrin
həyata keçirilməsi
Əhalinin içməli su ilə
təminatının artması
8.8. Prioritet istiqamət 8. Sosial sektorun inkişafı
8.8.1. Əhalinin mənzil alışına
əlçatanlığının yaxşılaşdırılması
MB MİDA, İKZF 2023–2027 İpoteka
kreditləşməsinin
tətbiqi və sosial
mənzillərin tikintisinin
aparılması ilə bağlı
layihənin
hazırlanması
İpoteka
kreditləşməsinin
həyata keçirilməsi,
sosial mənzillərin
tikintisi
Əhalinin mənzil
təminatının
yaxşılaşdırılması
24
Sıra №-si Tədbirin adı
Əsas
icraçı
orqan
(qurum)
Digər icraçılar İcra
müddəti
Nəticə indikatorları
ilkin nəticələr aralıq nəticələr yekun nəticələr
8.8.2. Ümumi təyinatlı internat tipli
ümumtəhsil məktəblərinin əhatə
dairəsinin genişləndirilməsi
NMR NK ETN 2023–2027 Yeni internat məktəbi
binasının inşası ilə
bağlı layihə
sənədlərinin
hazırlanması
Yeni internat
məktəbi binasının
inşası, təchizatı və
fəaliyyətinin təşkil
edilməsi
Aztəminatlı və xüsusi
himayəyə ehtiyacı olan
uşaqların təhsil
imkanlarının
genişləndirilməsi
8.8.3. Aztəminatlı ailələrin,
cəzaçəkmə müəssisələrindən
azad edilmiş, habelə sağlamlıq
imkanları məhdud şəxslərin
özünüməşğulluğunun təmin
olunması istiqamətində sosial
layihələrin həyata keçirilməsi
NMR NK ƏƏSMN 2023–2027 Müvafiq sahədə
mexanizmlər və
normativ hüquqi
bazaya dair təkliflər
hazırlanması və
qəbul edilməsi
Müvafiq sahədə
tədbirlərin həyata
keçirilməsi
Müvafiq şəxslərin
sosial xidmətlərlə
əhatəliliyinin artması
8.8.4. Əhalinin asudə vaxtının
səmərəli təşkili üçün idman
komplekslərinin yaradılması və
açıq hava idman qurğularının
qurulması
NMR NK GİN 2023–2027 Müvafiq layihələrin
hazırlanması
İdman
komplekslərinin və
qurğularının
quraşdırılması
Gənclərin asudə
vaxtının səmərəli təşkili
8.8.5. Özəl təhsil və tibb
müəssisələrinin yaradılmasının
təşviq edilməsi
NMR NK ETN, SN 2023–2027 Özəl təhsil və tibb
müəssisələrinin
yaradılması üçün
təşviqat tədbirlərinin
həyata keçirilməsi
Özəl təhsil və tibb
müəssisələrinin
fəaliyyətə
başlaması
Əhalinin keyfiyyətli
təhsil və tibb
xidmətlərinə çıxışının
yaxşılaşdırılması
8.9. Prioritet istiqamət 9. İnsan kapitalının inkişafı
8.9.1. Peşə təhsilinin inkişaf
etdirilməsi istiqamətində
tədbirlərin həyata keçirilməsi
NMR NK ETN, ƏƏSMN 2023–2027 Peşə təhsilinin inkişaf
etdirilməsi ilə bağlı
layihə təkliflərinin
hazırlanması
Müvafiq layihələrin
icra edilməsi
Əmək bazarının
tələblərinə uyğun peşə
təhsilli gənclərin
sayının artması
8.9.2. Ümumtəhsil müəssisələrində
təhsilin keyfiyyətinin artırılması
istiqamətində tədbirlərin həyata
keçirilməsi
NMR NK ETN 2023–2027 Təhsilin keyfiyyətinin
artırılması ilə bağlı
layihə təkliflərinin
hazırlanması
Müvafiq layihələrin
həyata keçirilməsi
Orta təhsilin keyfiyyət
göstəricilərinin artması
25
Sıra №-si Tədbirin adı
Əsas
icraçı
orqan
(qurum)
Digər icraçılar İcra
müddəti
Nəticə indikatorları
ilkin nəticələr aralıq nəticələr yekun nəticələr
8.9.3. Naxçıvan Dövlət Universitetinin
nəzdində ingilisdilli orta
məktəbin yaradılması
NMR NK ETN 2023–2027 Müvafiq orta məktəbin
yaradılması ilə bağlı
layihə hazırlanması
İngilisdilli orta
məktəbin fəaliyyətə
başlaması
Orta təhsilin keyfiyyət
göstəricilərinin artması
8.9.4. Ali təhsil müəssisələrində yeni
məzmunlu proqramların
(SABAH, ingilisdilli tibb
fakültəsi, tibbi tədqiqat klinikası
və s.) tətbiq edilməsi
NMR NK ETN, SN 2023–2027 Müvafiq sahədə
layihə təkliflərinin
hazırlanması
Müvafiq layihələrin
həyata keçirilməsi
Ali təhsilin keyfiyyət
göstəricilərinin
yüksəlməsi
8.9.5. Naxçıvan Dövlət Universiteti ilə
xarici ölkələrin ali təhsil
müəssisələri arasında
əməkdaşlığın gücləndirilməsi,
birgə proqramların təşkili
NMR NK ETN 2023–2027 Müvafiq layihə
təklifinin hazırlanması
və danışıqlar
aparılması
Əməkdaşlıq
layihələrinin həyata
keçirilməsi
Ali təhsilin keyfiyyət
göstəricilərinin
yüksəlməsi
8.9.6. Gənclərin İnkişaf və Karyera
Mərkəzinin yaradılması
GF NMR NK 2023–2027 Müvafiq sahədə
təkliflərin
hazırlanması
Müasir gənclər
məkanının
yaradılması
Gənclərin asudə
vaxtlarının səmərəli
təşkili, onların ideoloji
hazırlığı, şəxsi inkişafı
istiqamətində
fəaliyyətin təşkili
8.9.7. Gənclərin şəxsi və peşəkar
inkişafı üçün tədbirlərin həyata
keçirilməsi
GİN GF, NMR NK 2023–2027 Müvafiq sahədə
layihə təkliflərinin
hazırlanması
Müvafiq layihələrin
həyata keçirilməsi
Gənclərin intellektual
və yaradıcı
potensialının artması
və cəmiyyətin ictimaisiyasi, sosial-iqtisadi və
mədəni həyatında
yaxından iştirakının
təmin edilməsi
8.9.8. Dövlət qulluğunda bilik,
bacarıq və səriştənin inkişaf
etdirilməsi ilə bağlı tədbirlərin
həyata keçirilməsi
DİA DİM, NMR NK,
digər aidiyyəti
dövlət orqanları
(qurumları)
2023–2027 Dövlət qulluqçularının
bilik, bacarıq və
səriştələrinin inkişaf
etdirilməsi üçün təlim
modullarının
hazırlanması
Müvafiq dövlət
orqanlarında
(qurumlarında)
dövlət
qulluqçularının
təlimlərə cəlb
edilməsi
Dövlət orqanlarında
(qurumlarında) qulluq
keçən dövlət
qulluqçularının bilik,
bacarıq və
səriştələrinin artması
26
Sıra №-si Tədbirin adı
Əsas
icraçı
orqan
(qurum)
Digər icraçılar İcra
müddəti
Nəticə indikatorları
ilkin nəticələr aralıq nəticələr yekun nəticələr
8.9.9. Startap layihələrin
dəstəklənməsi ilə bağlı
tədbirlərin həyata keçirilməsi
RİNN İN, NMR NK,
digər aidiyyəti
dövlət orqanları
(qurumları)
2023–2027 Müvafiq sahədə
layihə təkliflərinin
hazırlanması
Müvafiq layihələrin
həyata keçirilməsi
Naxçıvan Muxtar
Respublikasında
startap təfəkkürünün
və regionun innovasiya
ekosisteminin inkişafı
8.10. Prioritet istiqamət 10. İnstitusional inkişaf
8.10.1. Təhsil sahəsi üzrə dövlət
xidmətlərinin inkişaf etdirilməsi
NMR NK ETN 2023–2027 Təhsil
müəssisələrində
göstərilən xidmətlərin
çeşidinin və
keyfiyyətinin
artırılması ilə bağlı
layihə təkliflərinin
hazırlanması
Təhsil
müəssisələrində
göstərilən
xidmətlərin
keyfiyyətinin
artırılması ilə bağlı
tədbirlərin həyata
keçirilməsi
Təhsil müəssisələrində
xidmətlərin
keyfiyyətinin
yüksəlməsi
8.10.2. Mədəniyyət sahəsində
idarəetmənin
təkmilləşdirilməsi, madditexniki bazanın gücləndirilməsi
və mədəniyyət sahəsinin
inkişafının təmin edilməsi
NMR NK MdN, AMEA 2023–2027 Mədəniyyət
müəssisəsinin
fəaliyyətinin
optimallaşdırılması
və sahənin inkişafı ilə
bağlı layihələrin
hazırlanması
Müvafiq sahədə
layihələrin həyata
keçirilməsi
Mədəniyyət
müəssisələri tərəfindən
əhaliyə göstərilən
xidmətlərin
keyfiyyətinin
yüksəlməsi
8.10.3. Naxçıvan Muxtar
Respublikasının dövlət
orqanları (qurumları) ilə
Azərbaycan Respublikasının
dövlət orqanları (qurumları)
arasında əməkdaşlığın
gücləndirilməsi və müvafiq
məlumat mübadiləsinin təmin
edilməsi
PA NK, NMR NK,
digər aidiyyəti
dövlət orqanları
(qurumları)
2023–2027 Müvafiq sahədə
layihə təkliflərinin
hazırlanması
Müvafiq sahələrdə
əməkdaşlığın
inkişafı və məlumat
mübadiləsinin
təmin edilməsi
üçün tədbirlər
görülməsi
Dövlət xidmətlərinin
keyfiyyət səviyyəsinin
yüksəlməsi
8.10.4. Əmək münasibətləri,
məşğulluq, sosial müdafiə
sahələrinə aid fəaliyyətin
NMR NK ƏƏSMN 2023–2027 Müvafiq sahədə
layihə təkliflərinin
hazırlanması
Müvafiq sahədə
tədbirlərin həyata
keçirilməsi
Müvafiq sahələrdə
göstərilən xidmətlərin
keyfiyyət səviyyəsinin
yüksəlməsi
27
Sıra №-si Tədbirin adı
Əsas
icraçı
orqan
(qurum)
Digər icraçılar İcra
müddəti
Nəticə indikatorları
ilkin nəticələr aralıq nəticələr yekun nəticələr
təşkilinin və dövlət
xidmətlərinin inkişaf etdirilməsi
8.10.5. Tibb sahəsi üzrə dövlət
xidmətlərinin inkişaf etdirilməsi
NMR NK İTSDA, SN 2023–2027 Tibb müəssisələrində
xidmətlərin inkişafına
dair layihələrin
hazırlanması
Tibb
müəssisələrində
xidmətlərin inkişaf
etdirilməsi ilə bağlı
tədbirlərin həyata
keçirilməsi
Tibb müəssisələrində
xidmətlərin keyfiyyət
səviyyəsinin
yüksəlməsi
8.10.6. Naxçıvan iqtisadi rayonunun
ümumi planının hazırlanması
DŞAK Digər aidiyyəti
dövlət orqanları
(qurumları)
2023–2025 Ümumi planın sifariş
olunması
İnkişaf
istiqamətlərinin
müəyyən edilməsi
ilə ümumi planın
hazırlanması
Ümumi planın təsdiq
olunması
8.10.7. Naxçıvan Muxtar Respublikası
şəhərlərinin baş planlarının
hazırlanması
DŞAK NMR NK,
digər aidiyyəti
dövlət orqanları
(qurumları)
2023–2027 Baş planların sifariş
olunması
Şəhər
torpaqlarından
istifadə növlərini
müəyyən etməklə
baş planların
hazırlanması
Baş planların təsdiq
olunması
8.10.8. Kənd təsərrüfatı sahəsinin
dəstəklənməsi ilə bağlı
fəaliyyətin və dövlət
xidmətlərinin inkişaf etdirilməsi
KTN NMR NK 2023–2027 Müvafiq sahədə
dəstək mexanizminin
təkmilləşdirilməsi ilə
bağlı təkliflərin
hazırlanması
Kənd təsərrüfatı
sahəsinin
dəstəklənməsi ilə
bağlı fəaliyyət və
xidmətlərin həyata
keçirilməsi
Aqrar istehsalın və
emalın iqtisadi
göstəricilərdə payının
artması
8.10.9. Mikro, kiçik və orta biznesin
dəstəklənməsi istiqamətində
fəaliyyətin inkişaf etdirilməsi və
dövlət xidmətlərinin təşkil
edilməsi
İN NMR NK 2023–2027 “KOB dostu”
ofislərinin
yaradılması ilə bağlı
layihələrin
hazırlanması
“KOB dostu”
ofislərinin
yaradılması və
xidmətlərin təşkili
Sahibkarların müvafiq
dəstək xidmətlərinə
əlçatanlığının
yaxşılaşdırılması
8.10.10. Sahibkarlıq subyektləri
tərəfindən vergi sahəsində
könüllü əməletmə səviyyəsinin
artırılması
İN NMR NK 2023–2027 Naxçıvan şəhərində
vergi ödəyicilərinə
xidmət mərkəzinin
yaradılması
Digər şəhər və
rayonlarda vergi
ödəyicilərinə xidmət
Sahibkarlara xidmət
səviyyəsinin
yüksəldilməsinə nail
olmaqla sahibkarlar
28
Sıra №-si Tədbirin adı
Əsas
icraçı
orqan
(qurum)
Digər icraçılar İcra
müddəti
Nəticə indikatorları
ilkin nəticələr aralıq nəticələr yekun nəticələr
mərkəzlərinin
yaradılması
tərəfindən könüllü
əməletmə səviyyəsinin
yüksəlməsi
8.10.11. Dövlət əmlakının idarə
edilməsi sahəsində fəaliyyətin
və xidmətlərin inkişaf
etdirilməsi
İN NMR NK 2023–2027 Dövlət əmlakının idarə
edilməsi sahəsində
müvafiq fəaliyyət və
xidmətlərin inkişaf
etdirilməsi ilə bağlı
layihələrin
hazırlanması
Dövlət əmlakının
idarə edilməsi
sahəsində müvafiq
fəaliyyətin icrası və
xidmətlərin təşkil
edilməsi
Müvafiq sahədə dövlət
xidmətlərinin keyfiyyət
səviyyəsinin
yüksəlməsi
8.10.12. Dövlət qulluğuna qəbul və
inzibati dövlət qulluğu
vəzifələrinin tutulmasının
mərkəzləşdirilmiş qaydada
həyata keçirilməsi
NMR NK NK, DİM,
digər aidiyyəti
dövlət orqanları
(qurumları)
2023–2027 Qanunvericiliyin
təkmilləşdirilməsi
məqsədilə müvafiq
normativ hüquqi
aktların layihələrinin
hazırlanması və
təsdiq edilməsi
Naxçıvan Muxtar
Respublikası
ərazisində dövlət
qulluğuna qəbul və
inzibati vəzifələrin
tutulması üzrə vahid
yanaşmanın tətbiq
edilməsi
Dövlət qulluğuna
qəbulda şəffaflığın
artması
8.10.13. Naxçıvan Muxtar
Respublikasında fəaliyyət
göstərən dövlət orqanlarının
(qurumlarının) xidmətlərinin
rəqəmsallaşdırılması
istiqamətində tədbirlər
görülməsi
RİNN NMR NK 2023–2027 Naxçıvan Muxtar
Respublikasında
elektron xidmətlərdən
istifadənin
asanlaşdırılması
Naxçıvan Muxtar
Respublikasında
elektron xidmətlərin
əhatə dairəsinin
genişləndirilməsi
Elektron xidmətlərdə
rəqəmsal həllərin
tətbiqinin
şaxələndirilməsi
8. 10.14. Texniki yardım və qrant
layihələrinin Naxçıvan Muxtar
Respublikasına cəlb edilməsi
İN NMR NK,
aidiyyəti
qurumlar
2023–2027 Müvafiq donor
təşkilatlarla danışıqlar
aparılması və
layihələrin
müəyyənləşdirilməsi
Texniki yardım və
qrant layihələrinin
icra edilməsi
Beynəlxalq təcrübələrin
tətbiqi ilə sosial-iqtisadi
sahələrdə inkişafa nail
olunması
8.11. Prioritet istiqamət 11. Ətraf mühitin mühafizəsinin gücləndirilməsi
8.11.1. Naxçıvan Muxtar
Respublikasının təbii
NMR NK ETSN, İN,
aidiyyəti
qurumlar
2023–2027 Potensial xammal
ehtiyatlarının müəyyən
edilməsi və təbii
Müvafiq sahədə
layihələrin icra
edilməsi
Naxçıvan Muxtar
Respublikasının təbii
resurslarından
29
Sıra №-si Tədbirin adı
Əsas
icraçı
orqan
(qurum)
Digər icraçılar İcra
müddəti
Nəticə indikatorları
ilkin nəticələr aralıq nəticələr yekun nəticələr
ehtiyatlarından istifadə
potensialının artırılması
sərvətlərin iqtisadi
dövriyyəyə cəlbi
məqsədilə təkliflər
hazırlanması
səmərəli istifadənin
təmin edilməsi
8.11.2. Meşəsalma və meşəbərpa
tədbirlərinin görülməsi
NMR NK ETSN 2023–2027 Meşəsalma və
meşəbərpa işləri
aparılacaq ərazilərin
müəyyənləşdirilməsi
Meşəsalma və
meşəbərpa işlərinin
aparılması
Meşə fondu
torpaqlarında meşə ilə
örtülü sahələrin
artması
8.11.3. Ekoloji təmiz və təhlükəsiz
nəqliyyat vasitələrinin (minik
avtomobilləri, avtobuslar və s.)
dövriyyəsinin stimullaşdırılması
NK RİNN, NMR NK,
İN, DGK
2023–2027 Elektrik mühərrikli və
hibrid nəqliyyat
vasitələrindən
istifadənin
stimullaşdırılması
məqsədilə vergigömrük güzəştlərinin
tətbiqi
Ekoloji təmiz və
təhlükəsiz nəqliyyat
vasitələrindən (minik
avtomobilləri,
avtobuslar və s.)
istifadənin artırılması
Ekoloji vəziyyətin
yaxşılaşması
8.11.4. Biomüxtəlifliyin qorunması ilə
bağlı tədbirlərin həyata
keçirilməsi
NMR NK ETSN 2023–2027 Müvafiq sahədə
layihə təkliflərinin
hazırlanması
Biomüxtəlifliyin
qorunması ilə bağlı
tədbirlərin həyata
keçirilməsi
Biomüxtəlifliyin
qorunması
8.11.5. Sudan qənaətli və səmərəli
istifadə ilə bağlı maarifləndirmə
tədbirlərinin görülməsi
NMR NK KTN, ADSEA 2023–2027 Müvafiq sahədə
həyata keçiriləcək
layihələrlə bağlı
təkliflər hazırlanması
İçməli sudan
qənaətlə istifadə
edilməsi ilə bağlı
maarifləndirmə
tədbirlərinin həyata
keçirilməsi
Əhalinin sudan
qənaətlə istifadə ilə
bağlı məlumatlılıq
səviyyəsinin artması
8.11.6. Bərk məişət tullantılarının idarə
olunması ilə bağlı işlər
görülməsi
ETSN “Təmiz Şəhər”
ASC, NMR NK
2023–2027 Bərk məişət
tullantılarının idarə
olunmasına dair
layihə təkliflərinin
hazırlanması
Bərk məişət
tullantılarının idarə
olunması
tədbirlərinin həyata
keçirilməsi
Bərk məişət
tullantılarının idarə
olunmasının
təkmilləşdirilməsi və
əhatə dairəsinin
genişlənməsi
________________________________________
30
AKRONİMLƏR VƏ İXTİSARLAR
ADSEA - Azərbaycan Dövlət Su Ehtiyatları Agentliyi
ADY - “Azərbaycan Dəmir Yolları” Qapalı Səhmdar Cəmiyyəti
AMEA - Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyası
AQTA - Azərbaycan Respublikasının Qida Təhlükəsizliyi Agentliyi
ASK - Azərbaycan Respublikası Sahibkarlar (İşəgötürənlər) Təşkilatları
Milli Konfederasiyası
AZAL - “Azərbaycan Hava Yolları” Qapalı Səhmdar Cəmiyyəti
DGK - Azərbaycan Respublikasının Dövlət Gömrük Komitəsi
DİA - Dövlət İdarəçilik Akademiyası
DİM - Azərbaycan Respublikasının Dövlət İmtahan Mərkəzi
DSX - Azərbaycan Respublikasının Dövlət Sərhəd Xidməti
DŞAK - Azərbaycan Respublikasının Dövlət Şəhərsalma və Arxitektura
Komitəsi
DTA - Azərbaycan Respublikasının Dövlət Turizm Agentliyi
EN - Azərbaycan Respublikasının Energetika Nazirliyi
ETN - Azərbaycan Respublikasının Elm və Təhsil Nazirliyi
ETSN - Azərbaycan Respublikasının Ekologiya və Təbii Sərvətlər
Nazirliyi
ƏƏSMN - Azərbaycan Respublikasının Əmək və Əhalinin Sosial Müdafiəsi
Nazirliyi
GF - Azərbaycan Respublikasının Gənclər Fondu
GİN - Azərbaycan Respublikasının Gənclər və İdman Nazirliyi
İKZF - Azərbaycan Respublikasının İpoteka və Kredit Zəmanət Fondu
İN - Azərbaycan Respublikasının İqtisadiyyat Nazirliyi
İTSDA - Azərbaycan Respublikasının İcbari Tibbi Sığorta üzrə Dövlət
Agentliyi
KTN - Azərbaycan Respublikasının Kənd Təsərrüfatı Nazirliyi
MB - Azərbaycan Respublikasının Mərkəzi Bankı
MdN - Azərbaycan Respublikasının Mədəniyyət Nazirliyi
MİDA - Azərbaycan Respublikasının Mənzil İnşaatı Dövlət Agentliyi
MN - Azərbaycan Respublikasının Maliyyə Nazirliyi
NK - Azərbaycan Respublikasının Nazirlər Kabineti
NMR NK - Naxçıvan Muxtar Respublikasının Nazirlər Kabineti
PA - Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Administrasiyası
RİNN - Azərbaycan Respublikasının Rəqəmsal İnkişaf və Nəqliyyat
Nazirliyi
SN - Azərbaycan Respublikasının Səhiyyə Nazirliyi
SOCAR - Azərbaycan Respublikasının Dövlət Neft Şirkəti
“Təmiz Şəhər” ASC - “Təmiz Şəhər” Açıq Səhmdar Cəmiyyəti
VXSİDA - Azərbaycan Respublikasının Prezidenti yanında Vətəndaşlara
Xidmət və Sosial İnnovasiyalar üzrə Dövlət Agentliyi
___________________________